Chuyện tình người lỡ vận (The Love Story of One Who Missed His Chance) - Tô Thùy Yên (1971)

(Tặng người thiếu phụ đọc thơ cứ tưởng có mình ở trong)

(Dedicated to the young ladies reading poems imagine themselves inside them)

Một cơn chóng mặt xanh từ kiếp trước 

A youthful dizziness from a past life 

Nay biến ta thành một con trốt say 

Now transforms me into a drunken maelstrom 

Ta hốt ta đi cho đời thảng thốt 

I'm terrified, I depart for an unnerved life 

Ta làm trò tung hứng trái tim chai 

I am a juggler of callous hearts 

Ta xuất hiện như tên tù tẩu thoát 

I appear like an escaped convict 

Trọn gia tài: một huyết thống phiêu lưu 

To fulfill my inheritance: a roving bloodline 

Ta hát lớn những ưu sầu chất ngất 

I sing out loud afflictions piled high 

Lời vỗ về cao hết độ ngu ngơ 

Words of consolation back to the dotty upper limits 

Ta gặp em như gặp người thứ nhất 

Meeting you was like meet the first person 

Em gặp ta như gặp kẻ cuối cùng 

Your meeting me was like meeting the last 

Nhưng đêm đó, một vành trăng đã khuyết 

But that night, the the moon's fullness incomplete 

Làm hoang đường những mộng mị trăm năm 

Made fantastic those dreams of a lifetime 

Biết đã trễ nên không thèm hối hả 

Knowing it's late I don't deign to rush 

Cuộc tình này như chút đỉnh khoan dung 

This love is like a bit of lenience 

Cửa định mệnh cũng có lần nới thả 

Destiny's door also has such moments of easing off 

Hạnh phúc này như sóng rã trên sông 

This happiness is like waves breaking off on the river 

Lòng hoài vọng những điều không rõ rệt 

My heart longs for things that are not clear 

Buồn quá nên yêu, yêu quá nên buồn 

Sadness too great so I love, love too great so I'm sad 

Việc vô ích mà ta công kỹ nhất 

Useless deeds that have the greatest care and merit 

Thân thể ta, ta đổi tiếng cười suông 

My body, I change to an empty laugh 

Như yêu lại một người yêu thất tiết 

Like returning to love an unfaithful lover 

Xót xa này chan đổ muối trong lòng 

This pain pours salt into my heart 

Đời lỡ vận một lần nên lỡ miết 

A missed chance in life this once is missed always 

Chí lớn đành đốn sập đốt ra than 

A great will resigned to being chopped down, burnt to embers 

Thà làm kẻ si tình hát điên loạn 

Tis better to be one obsessed with love singing madness 

Hơn làm người thành đạt thời nhiễu nhương 

Than to be a success in troubled times 

Ta sống cuộc đời không sửa soạn 

I live life without preparations 

Như nhan sắc em cần chi điểm trang 

Like your beauty that has no need of makeup 

Ta cứ coi em như hoàng hậu góa 

I still see you like a widowed beauty queen 

Dẫu biết thừa em vốn gái lê dân 

Though I know well you're a woman of the common folk 

Còn ta đây: một vĩ nhân tàn tạ 

And I: a great man gone to seed 

Chẳng làm nên công nghiệp đáng lưu danh 

Can't live up to the exploits behind my good name 

Ta dắt em đi giữa ngày tháng rối 

I guide you through these tangled days and months 

Như đôi du hồn khuất thực co ro 

Like a pair of spirits absenting themselves, all huddled up 

Cả xã hội bu quanh cuời cợt hỏi 

All of society, a bamboo enclosure, jokingly asks 

Em cứ sắm tuồng đi, ta nhắc cho 

You go ahead and play act, I'll remind you 

Em làm khôn, còn ta, ta giả dại 

You be cunning, and I, I'll play the fool 

Ngày bồn chồn ngày , đêm khắc khoải đêm 

Day after anxious day, night after uneasy night 

Ta tủi thân thêm mỗi lần vượt ải 

I'm more self pitying each time I overcome this ordeal 

Nghề ngông cuồng tập mãi cũng thành quen... 

My career as an eccentric, if I work at it long enough I'll figure it out... 

9.1971 

 Cách đây hơn một năm tôi có dịch bài thơ "Bụi đời" của Tô Thùy Yên. Tôi nghĩ rằng bài thơ "Chuyện tình người lỡ vận" không huyền bí như "Bụi đời." Chỉ có một câu tôi vẫn chưa hiểu được là "Dẫu biết thừa em vốn gái lên dân." "Lên dân" là như thế nào? Tôi biết đến bài thơ (mà không có mặt trong hai tập thơ của Tô Thùy Yên được xuất bản đến bây giờ) qua blog Take Me To Your Heart. 

++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

Năm 2020 tôi mới nhận biết rằng blog của tôi có mấy chụp comments mà tôi chưa thấy để đọc. Bạn "Bâng Khuâng" đã cho tôi hay rằng từ "lên dân" được viết sai, "lê dân" thì mới đúng. Cám ơn Bâng Khuâng nhiều.