Du bist die Ruh

Tôi là một độc giả dài hạn của tạp chí Harpers và cũng thường xuyên đọc blog của Harpers. Một trong những người góp phần với blog ấy là một luật sử nhân quyền tên là Scott Horton. Ông Horton là một người có trình độ rất cao, có đọc rộng rãi, và cũng thạo tiếng Đức. Cách đây ông dịch bài thơ "Du bist die Ruh" của Friedrich Rückert là lời mà nhạc sĩ Franz Schubert có phổ một cách rất tuyệt vời.

Ở đây tôi cố dịch bài thơ của Rückert sang tiếng Việt. Tất nhiên hay chữ "em" và "anh" có thể thay thế nhau tùy ai đọc hay hát. Đức ngữ của tôi phải nói là có hạn chế. Có bạn đọc nào muốn góp ý thì tôi cám ơn.

Không giống đa số người Việt phổ thơ ông Schubert vừa sáng tác giai điệu, vừa soạn phận đệm. Cái giai điệu thì được ảnh hưởng của nhạc dân gian Đức / Ao (có thể nói là có "dân tộc tính - nếu các bạn quan tâm đến điều đó). Giai điệu này rất đẹp và giản dị. Tiết tấu thìlà 3 nhịp chậm (Langsam) - không biết người Việt sẽ coi như Boston? Cái mặt điêu luyện của bài hát này là cái phận đệm. Về hòa âm thì các hợp không thay đổi nhiều - phải gọi là tĩnh. Và khi thay đổi thì hay đến những hợp âm đảo (inversion).

Trang blog của ông Horton có một Youtube với Elisabeth Schumann hát tác phẩm này. Tôi đề nghị các bạn đi trang web của King's College - King's Sound Archive - và nghe nghệ sĩ Friedrich Fischer-Dieskau hát "Du bist du Ruh" của Schubert.

"Du bist die Ruh" / "Em là sự yên tĩnh - Friedrich Rückert

Du bist die Ruh, -- Em là sự yên tĩnh
Der Friede mild, -- Niềm bình an dịu êm
Die Sehnsucht du -- Em là nguồn nhớ nhung của anh
Und was sie stillt. -- Còn là cái mà làm cho ngừng

Ich weihe dir -- Anh hiến cho em
Voll Lust und Schmerz -- Với đam mê và xót xa
Zur Wohnung hier -- Nơi cư trú ở đây
Mein Aug und Herz. -- Với mắt và tim tôi

Kehr ein bei mir, ---- Đến bên anh
Und schliesse du --- Đóng lại em
Still hinter dir ---- Nhẹ phía sau em
Die Pforten zu. ---- Cánh cổng

Treib andern Schmerz -- Xua mỗi u sầu khác
Aus dieser Brust! --- Khỏi tấm lòng này!
Voll sei dies Herz -- đầy trái tim này làm đầy
Von deiner Lust. -- Với niềm vui thích của em

Dies Augenzelt --- Vòm mắt này
Von deinem Glanz --- Riêng từ tươi sáng em
Allein erhellt, --- Thấp sáng
O füll es ganz! --- Ôi, xin rót đầy đến cùng!

Jason Gibbs trans. - 18 tháng 8 2008