Ta vừa đắm trong giấc mơ ghê tởm:
I've been lost in a terrible dream:
Vừa buông tay ôm ấp gái giang hồ
Just released a woman of the world from my embrace
Đầy sác thịt, đầy tâm hồn còn lợm
Fulsome flesh, fills my heart with disgust
Vị chán chường tràn lấn thú cay chua.
An ennui overwhelms bitter pleasure.
Mặc tấm thân lõa lồ say mệt ngủ,
Spiting a naked soul, drunken fatigue,
Ta ngồi, đăm nghe ngóng tiếng đêm sâu;
I sit, preoccupied waiting for sounds of the deep night;
Trên mái ngói cả một trời mưa gió
Upon the tile roof, the heavens bring nothing but rain and wind
Vẫn sụt sùi dai dẳng suốt canh thâu.
Wailing still, persisting through the night
Suốt canh thâu, đồng hồ treo bức vách
Through the long night, the clock on the partition
Thong thả đưa, thong thả đếm từng giây,
Leisurely swings, leisurely counts each second,
Rành rọt điểm trong lòng ta tịch mịch
Blatantly counts inside my silent heart
-- Trong lòng ta u tối gió mưa bay...
-- In my heart dark and desolate, rain and wind flys...
Ta ngồi đó.-- Mắt van lơn tha thiết
I sit there.-- Imploring, insistent eyes
Thầm kêu xin Buồn Nản tránh xa đi.
Silently calling, begging Spleen to stay away.
Ta mê mải, ta muốn quên, quên hết
I'm overtaken, I want to forget, forget everything
Để dấn lòng trong tình dục đê mê.
To plunge my heart into sexual passion.
Nhưng đau đớn!-- Tâm hồn ngao ngán quá!--
But the pain!-- My soul's so depressed!
Thú vui tàn mà giá ngắt như băng
The pleasure dissipates and I'm frozen like ice
Trái tim mỏi không buồn sôi nổi nữa.
A heart worn-out, no desire for passion any more.
--Ngoài, đêm khuya, mưa, gió vẫn không ngừng...
--Outside, midnight, rain, winds yet without cease...
nguồn: Phong Hóa 156 (4 octobre 1935), 3.
Văn bản này khác một chút với văn bản cuối cùng được phổ biên hiện nay. Văn bản này có lời "tặng Đỗ Đức Thu" không nhắc đến Baudelaire nữa. Trong bản mới này chỉ có đoạn bốn thay đổi.
Ta ngồi đó; mắt van lơn tha thiết
I sit there; imploring and insistent eyes
Thầm kêu xin Buồn Nản tránh xa đi;
Silently calling, asking Spleen to stay away
Gọi khiêu khích, chúi vào trong mải miết,
It taunts me, absorbed in preoccupation,
Để cho lòng tìm lại chút đê mê.
So my heart finds a little passion.
Bạn blogger Nhị Linh giải thích khái niệm "spleen" của Baudelaire rất hay:
Đó là một trạng thái tinh thần rất không nên có ở bất kỳ con người bình thường nào. Nó là nỗi sầu, là buồn chán, là uể oải, là nản chí, là bất cứ thứ gì trái ngược với tinh thần của “bằng cả tấm lòng” và “tâm huyết”. Nỗi buồn chán đó lại còn tệ hại hơn nữa bởi nó không có nguyên nhân, thành ra vô phương cứu chữa. (Nhị Linh blog 25 tháng 12 2012)Chữ spleen cũng gồm sự khinh tởm (disgust) và nỗi sợ hãi về sự tồn tại (existential dread, theo cách dịch của John Schaefer). Dù "trạng thái tinh thần" "không nên có ở bất kỳ con người bình thường nào" ông Baudelaire không phải một con người bình thường. Ông nhận biết spleen để hiểu thấu trạng thái tinh thần ấy.
Còn Thế Lữ thì sao? Dù văn bản cuối cùng bỏ chữ "tình dục đê mê" có vẻ như bài thơ là về sự chán nản của một người nghiện tình dục. Tôi tự hỏi cảm hứng của bài thơ này từ đâu đến? Chính tác giả, hay người quen của tác giả? Hay là tác giả quan sát xã hội xung quanh? Còn vần thơ của Baudelaire cũng là nguồn cảm hứng. Vậy, tại sao Thế Lữ bỏ lời tặng Baudelaire trên đầu bài?
Có lẽ thông điẹp của Thế Lữ là mô tả con người ở trạng thái tinh thần buồn chán để làm một thông điệp đạo đức. Là người đàn ông nên tránh xa xác thịt gái giang hồ để giữ tâm huyết mình?
Bài đăng
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét