Kỷ nguyên thứ nhất (First Epoch) - Nguyên Sa (1998)

Kỷ nguyên chưa có tiếng nói
In an epoch without speech
Bởi vì chưa có tiếng hát
For then there was yet no singing
Khởi đầu là một danh từ khác
Commence is a different noun
Về sự khác biệt mà vẫn đồng nhất
Of differences yet identical
Như sự sống và sự chết
Like life and death
Được gọi chung là hư vô,
Generally known as nothingness

Vào lúc khởi đầu đó
At that commencement
Anh cất tiếng gọi
I raised my voice calling out
Tiếng gọi là một cách nói
Calling is a manner of speaking
[Anh cất tiếng gọi]
[I raised my voice calling out]
Em đáp xuống
You came in for a landing
Tóc ướt sũng nước
Hair dripping wet
Mắt ướt sũng nước
Eyes dripping wet
Môi ướt sũng nước
Lips dripping wet
Toàn thân anh ướt sũng
My whole body's dripping wet
Ướt sũng nước cũng là một cách nói
Dripping wet is also a manner of speaking
Nụ hôn cũng là một cách nói
A kiss is also a manner of speaking
Thật ra là em,
Actually, it's you,

Anh yêu em
I love you
Chỉ là một cách nói
Is only a manner of speaking
Tình yêu
Love
Chỉ là một cách nói
Is only a manner of speaking
Những ngày tháng đó chưa có sự thống thuộc
Those days and months not yet dependent
Réo gọi và vẫy tay cũng chỉ là những cách nói
Shouting out and applauding also are manners of speaking
Anh chạy như bay
I run as if in flight
Và em đáp xuống
And you come in for a landing
Em trở mình
You turn around
Em nghiêng cánh
You slant your wings
Mây và vạt áo chao đi
Clouds and the flaps of your gown both swing
Những kỷ niệm sau gọi là vẫy tay
The memories after are known as applause
Anh lao mình chạy tới,
I hurl myself running forward,

Mắt bay lên ngay
Eyes immediately ascend
Tóc bay lên ngay
Hair immediately ascends
Đôi môi bay lên ngay
Lips immediately ascend
Mắt bay lên bỗng nhiên trở thành mây
Ascending eyes suddenly become clouds
Tóc bay lên bỗng nhiên trở thành em
Ascending hair suddenly becomes you
Đôi môi bay lên bỗng nhiên tuyệt vời vũ trụ
Ascending lips suddenly a wonderful universe
Đám mây trôi lãng đãng
Clouds lazily drift
Tóc trôi lãng đãng
Hair lazily drifts
Mắt trôi lãng đãng
Eyes lazily drift
Đôi môi trôi lãng đãng
Lips lazily drift
Vũ trụ trôi lãng đãng
The universe lazily drifts
Lãng đãng là khởi đầu thơ,
Lazily is poetry's commencement,

Kỷ nguyên em
Your epoch
Chưa có nước
With no water yet
Chưa có cả biển
With not even the sea yet
Chỉ có những ngón chân
Only has toes
Trải dài trên trái đất
Spread at length upon the earth
Từ cát
From sand
Cũng là thịt da
Also is skin and flesh
Anh nâng lên một ngón chân
I raise a toe
Anh hôn lên ngón chân
I kiss the toe
Ngón chân trôi vào cổ
The toe drifts up to my neck
Em cười
You laugh
Cuốn anh trôi đi
Spin me adrift
Biển sinh ra từ đó,
The sea came to be that way,

Chỗ nào em đi qua cũng là em
Anyplace you pass is also you
Tiếng nói vô ngôn đơn âm và độc ngữ
Inexpressible speaking, phonemes and soliloquies
Chỗ nào em đi qua anh và những hành tinh sơ khai đều gọi là em
Anyplace you pass me and the originary planets are all known as you
Tiếng nói
Speech
Tiếng hát
Singing
Âm nhạc
Music
Tiếng nói có tiếng hát
Speech also has song
Tiếng hát có âm nhạc
Song also has speech
Thuộc về một vũ trụ
Belonging to a universe
Đã bước sang kỷ nguyên thứ hai
That has advanced to a new epoch
Kỷ nguyên nữ nhân ngư
The mermaid's epoch


Nguyên Sa soạn bài thơ này thời cuối đời. Có lẽ tôi hiểu được từng chữ trong bài thơ này nhưng tôi chưa nhắm được ý nghĩa của toàn bài. Là một bài thơ tình thì không khó đoán. Hình như thi sĩ muốn viết về một mối tình căn bản, nguyên thủy - về một thời "chưa." Thời "chưa" này có nhiều nét thiên nhiên. Người "em" có khả năng bay và bơi. Cái "chưa" này cũng liên quan đến ngôn ngữ - vậy hai người tìm cách khác để trao đổi với nhau.