1 tháng 5, 2010

Cô công nhân nhà máy tiện (Miss Lathe Worker) - Thanh Hà (1960)

Vang vang tiếng máy ngân đều hòa theo nhịp tim người công nhân tiện,
It rings out, the even sounds of the machine vibrate with the heart of the lathe worker,
Đôi tay thoăn thoắt nhịp nhàng lướt mau quay đều theo chiều dao ăn,
A pair of hands nimbly, rhythmically glides quickly turning evenly in the direction of a table knife,
Rung rinh phoi trắng cuộn tròn tựa như muôn hoa đương xuân thắm tươi,
Quivering, white shavings that twist like thousands of flowers midst gay spring,
Vang vang khúc hát lao động yêu đời yêu máy lòng tha thiết tình.
Echoing, the labor song, it loves life, loves the machine with an abiding affection
Gắng sức cô làm
Making great effort she works
Tiện sao nhanh chóng và cho khéo,
Lathe, how can it be so quick and deft,
Tiện tăng năng suất và cho tốt, để mai có máy cầy nhanh hơn.
The lathe increases in productivity and quality, so that tomorrow we'll have faster plows.
Nhà máy xây dựng, đẹp xinh cô gái bần nông ấy,
The factory's built, she's pretty this poor peasant
Ngày nay bên máy tiện cô thấy đời như hoa xuân thắm mùa xuân.
Today by the lathe she sees life like a gay spring flower in spring.


Nhân Ngày Quốc Tế Lao Động tôi dịch một bài ca sáng tác 50 trước đây về đề tài công nhân.

Không biết Thanh Hà này cũng là tác giả của quyển Âm nhạc hát văn (Hà Nội: Nhà xuất bản Âm nhạc, 1995) một công trình nghiên cứu rất có giá trị.

Như tôi có nói rồi, trong giai đoạn nào, đa số tác phẩm không vượt thời gian. Bài ca này vốn được xuất bản trong tập Chị em ơi (Hà Nội: Nxb Mỹ Thuật và Âm nhạc, 1960). Tôi giới thiệu lời ca từ quyển ấy. Gần đây bài này được đăng trong quyển Bài ca xây dựng (Hà Nội: Nxb Thanh Niên, 2006) với hai bộ lời. Dù thế bài ca này không được phổ biến. Tôi chưa nghe tác phẩm này lần này, và đây là lần đầu tiên chụm từ "Cô công nhân nhà máy tiện" có mặt trên internet.

Đại khái nội dung bài ca như sau:

Cô bần nông (viết 貧農 cho chính xác)

Thêm (+)

Máy tiện

Bằng (=)

Một tình yêu bao la



Hoa xuân

Văn hóa hiện thực xã hội chủ nghĩa có những nét lãng mạn quá mức. Chỉ có một kẻ lãng mạn thấy hoa trong phoi thép. Và so nhịp tim của một phụ nữ trẻ với tiếng ồn của máy. Cô ấy yêu máy như yêu đời - một tình yêu bao la.

Không có nhận xét nào: