20 tháng 9, 2009

Soon (Sớm) - My Bloody Valentine (1989)

Wake up - Thức dậy
Don't fear - Đừng sợ
I want to - Anh muốn
Love you - Yêu em
Yeah don't go there - Ừ đừng đi chỗ đó
I let you get to me - Anh đã cho em quấy anh
Yeah yeah - Ừ ừ

Come back - Về đây
Don't be - Hãy đừng
Afraid of me - Sợ anh
Soon - Sớm
That (I'll harm you) - Mà (anh sẽ hại em)
Your eyes are blue - Mắt em xanh biếc
Blue jewels - Ngọc xanh da trời
Yeah yeah - Ừ ừ
Come back - Về đây
Have faith - Hãy tin cậy
Someone like you - Một người như em
Can find the reason - Có thể tím đến lý do
Of what I did to you - Của cái anh đã gây cho em
Yeah yeah - Ừ ừ



Tôi có biết bài hát này đã gần 20 năm rồi, nhưng chỉ mới đây tôi có được biết lời ca. Từ lần đầu nghe ca khúc này tôi có mê cái khối âm thanh và phong cách phối âm trong tác phẩm này. Các ca từ thì khó nhận ra.

Tôi cũng mê nhịp trống trong ca khúc này - theo nhịp điệu dance music dù đây không phải là nhạc nhảy. Dù các hợp âm phức tập, nhưng cái chuỗi hợp âm thì rất truyền thống - nói chung ca khúc này theo chuỗi I-IV-V. Khúc dạo đầu chỉ là như I-IV lặp lại. Và có lẽ cái thích thú nhất là sự hỗn điệu (heterophony) giữa hai giọng ca với cây ghi ta.

Ghi ta - giọng ca - lời ca
V____i-v____Wake up
IV___iv-iv___Don't fear
I____vii-i-vii-i_I want to
VII___vii____to...

Vì sự hỗn điệu ấy nghe tác phẩm này tôi cũng nghĩ đến nhã nhạc (gagaku / 雅楽) của Nhật. (Cứ tưởng rằng tiếng sáo và kèn là giọng ca, và tiếng khèn (shao) là đàn ghi ta điện tử. Chắc My Bloody Valentine không cố ý làm như thế).



My Bloody Valentine dịch sang tiếng Việt có ý nghĩa là Thiếp Valentine đầy máu của anh, hay Người tình (valentine) đầy máu của anh. My Bloody Valentine là một phim khinh khủng sảng xuất năm 1981.



Dịch là "Sớm" thì nên, nhưng nghĩa "Sớm" không phải y hệt "Soon" - phải có thêm ý gấp rút. Nhưng cái gì phải xây ra sớm và gấp rút?

Hình như có một mối quan hệ không bằng nhau giữa hai người. Tạm gọi hai người đó là anh và em dù giới tính của cách nhân vật có thể thay thế nhau (hay có thể như nhau) - có song ca hai ca sĩ nam và nữ. "Anh" là người muốn được mạnh hơn trong mối quan hệ này. Và "anh" là người có nghĩ ra bối cảnh của ca khúc này.

Đây thực sự là nhạc rock, và theo truyền thống thì nhạc rock không nên xa dục tính. Nhưng trong ca khúc là có sự căng thẳng tình dục kể cả sự sức ép tình dục. Dù sự khao khát nằm ở trong người "anh" này, tôi nghĩ chưa chắc là sức ép này có thật hay chỉ tưởng tượng. Sự sức ép này thì người "anh" thấy là một việc nên làm do "anh" ấy người "em" gần như có đòi hỏi - "I let you get to me / Anh đã cho em quấy anh." Đến mức mà người em "Can find the reason / Có thể tìm đến lý do." Nhưng thực ra lý do ấy không rõ chút nào. Cũng có thể bài hát này mô tả một cuộc bắt cướp, nhưng nghĩa của từng ca từ rất mơ, và rất khó nhận nghe ra.

Một điều thật rõ là "anh" được / hay bị "em" ám ảnh - ám ảnh đến mức mà "anh" có ý muốn kiểm soát "em" nhưng không biết là trong một lát hay mãi mãi. Video chính thức của ca khúc này thì là như trong một giấc mơ hay như bị ma túy ảnh hưởng. Thế giới ảo vừa đẹp vừa gây lo lắng. Phải khuyên nhủ hai lời "Đừng sợ" mới thấy được vào. Nhưng vì cái khối âm thanh ngập trên từng ca từ thì người nghe dễ được lôi cuốn.



Cũng có thể quan hệ mô tả trong ca khúc này hoàn toàn có chất ưng thuận. Hai người đều mới bị lạc với / vào nhau, trong một thế giới có người thuộc nhau và không có sự chạm đến của những quy luật xã hội xung quanh. "Đừng sợ" là hãy tin ở nhau. Hoàn tòan tin ở nhau.

1 nhận xét:

Polka Dots nói...

This reminds me of "This Charming Man" of The Smiths.

Bài này nghe rất là sợ. Lời hát thì thào có vẻ ma quái gì đấy :)