hát quốc ca chay

Trên mạng có bão tố xây ra vì ca sĩ Mỹ Linh hát quốc ca Việt cho ông tổng thống Mỹ nghe.  Cách hát của Mỹ Linh bị chế là "thiếu hào hùng, mất sức sống."   Đây là ý của một bài không đăng tên tác giả trên trang của PetroTimes 27 tháng 5 2016 là "Quốc ca không phải để ca sĩ Mỹ Linh mang ra làm trò đùa!"

Người Việt vốn hát quốc đã "Thề phanh thây uống máu quân thù."  Như thế rất hào hùng và dư thừa sức sống.  Hát như vậy, thời mà Việt Nam đang chiến tranh để tồn tại thì không phi lý.  Lúc mà độc lập được giành thì nhà nước Việt Nam cũng suy nghĩ thêm về thái độ dư thừa hào hùng của lời ca trên.

Một quốc ca có vai trò nội bộ, song nó cũng có vai trò ngoại giao.  Bài ca này đại diện cho một quốc gia.  Năm 1956 Bộ Truyên Tuyền công bố thay một số lời ca của quốc ca "có một số chữ và một số câu không được rõ nghĩa và có thể bị hiểu lầm" (xem "Báo cáo của Bộ Tuyên Truyền về quốc kỳ, quốc ca, quốc huy," Nhân Dân (17 tháng 9 1956), trang 1).  Nghĩa là họ không muốn các nước bạn nghĩ là dân Việt ưa "phanh thây uống máu" bất cứ ai.

Bài phê bình Mỹ Linh cũng cho là "Quốc ca Việt Nam là ca khúc được cả dân tộc tôn vinh bao đời nay."  Còn rất nhiều người Việt đã sống trong một thời tiền-quốc ca.  Rồi có rất nhiều người Việt ở miền Nam chưa hát bài "Tiến quân ca" đến sau năm 1975.  Rồi có thêm những người thuộc dân tộc Việt ra khỏi nước năm 1975 mà chưa lần nào hát bài quốc ca này.  Còn nữa có một thời gian sự "tôn vinh" của quốc ca và tác giả bị giảm khi mà nhà nước Việt không còn đăng tên tác giả trên trang báo và tổ chức một cuộc thi để tìm một bài ca mới thay thế "Tiến quân ca."  Lịch sử của một bào quốc ca lúc nào cũng phức tạp.

Bài viết của PetroTimes cũng có đoạn hết sức lố bịch này:

Hoặc nếu có hát phá cách đi thì ca sĩ cũng phải được sự đồng ý của tác giả chứ không thể tùy tiện hát theo ý mình như vậy.  Ở đây, khi hát biến tấu Quốc ca, Mỹ Linh đã được sự đồng ý của tác giả hay chưa?! Chắc chắn là chưa!

Tiếc là tác giả của bài viết này không biết rằng Văn Cao không còn hít thở trên quả cầu này để được đồng ý hay không đồng ý.  Nhưng Văn Cao là một con người sáng tạo, vậy chắc ông cũng tôn trọng sức sáng tạo của người khác. Không ai có thể đặt lời nói của một người quá cố, nhưng theo tôi nghĩ Văn Cao sẽ rất mừng khi nghe Mỹ Linh hát đứa con tinh thần của mình một cách mới mẻ, một cách cũng có sức sống riêng.

Bên nước Mỹ của Obama thì bài quốc ca được coi như là bài ca của mỗi người.  Người nào cũng thể hiện bài "Star Spangled Banner" theo phong cách riêng của mình.  Nhiều người có ý khác nhau về những ai đã thể hiện "Star Spangled Banner" thành công nhất.  Bài này là một thí dụ - xem Caroline Schaffer, "10 Amazing Renditions of the Star Spangled Banner Prove It Is Still One Of the Most Beautiful Songs" báo Independent Journal.  Coi các video để thử xem.  Muốn cho một tác phẩm thực sự được tôn vinh thì phải ủng hộ những người nghệ sĩ như Mỹ Linh đi khám phá một khía cạnh khác của tác phẩm ấy.

Trong một cuộc gặp gỡ thân mật giữa hai nước bạn tại sao phải nhấn mạnh rằng đất nước mình là một đất nước hùng mạnh?  Người Mỹ đã từng nghe đến chiến công của quân đội Việt Nam.  Chắc chắn Obama thưởng thức phong cách hát của Mỹ Linh hơn nghe thêm một dàn nhạc và tốp ca quân đội biểu diễn với kèn, trống, các giọng hát bel canto.  Khi cho nghe quốc ca thì có nên ứng ý chủ nhà hay khách?