De omnibus dubitandum

De omnibus dubitandum - người ta nói rằng câu tiếng La-tinh này là của René Descartes. "Ta phải nghi ngờ tất cả." Câu này cũng là tuyên ngôn của Các Mác.

phía trên chữ ký là motto của Mác [nguồn: Marxists Internet Archive]

Theo J. Bronowski và Bruce Mazlich giải thích trong quyển The Western Intellectual Tradition: From Leonardo to Hegel [Truyền thống tri thức phương Tây: Từ Leonardo đến Hegel] (Harper and Row, 1960) thì mục đích của Descartes là "reach down to what can be shown with certainty" [nắm xuống các thứ mà có thể chứng minh cho chắc chắn]. "Because you doubt, you do not accept the sense impressions as they come; the universe is no longer something outside yourself, impersonally making its marks on you." [Vì bạn nghi ngờ, bạn không chấp nhận các ấn tượng tri giác như chúng đến mới mình; vũ trụ không còn một cái ngoài chính mình, đánh dấu trên mình một cách vô nhân xưng] ... You explore yourself; you prove yourself and make yourself [Bạn tự tìm hiểu mình; tự thử thách mình, tự tạo mình] ... The method of doubt is the analytic method, and there Descartes made a basic contribution to science [Phương pháp nghi ngờ là phương pháp phân tích, và về mặt này Descartes đã làm đóng góc căn bản cho nền khoa học].

Chắc Descartes, Mác và các người khác theo "truyền thống tri thức phương Tây" muốn áp dụng khái niệm này để không bị ràng buộc phải chấp nhận các ý sẵn có. Nhất là vì các người, cơ quan, tổ chức có quyền hay sử dụng đến quyền lực của mình để cố làm cho toàn xã hội phải đánh giá đúng theo ý mình hay để làm cho các loại mê tín, huyền thoại được tồn tại cho dân chúng không hiểu biết về hoàn cảnh thực xung quanh mình.