Đêm thu (Autumn Night) - Đặng Thế Phong + Hoàng Thái (1939)

Andante 

Vườn khuya trăng rải, hoa đứng im như mắc buồn.
Midnight garden, scattered moonlight, the flower stands quietly like it's snared by sadness.
Lòng ta xao xuyến lắng nghe lời hoa.
Our hearts are trouble as we listen to the flowers' words.
Cánh hoa vương buồn trong gió,
Flower petals entangled in the sadness upon the wind
Áng hương yêu nhẹ nhàng say.
A mist of love's fragrance lightly intoxicated
Gió lay.
Stirred by the wind

Cành sương nặng chĩu ru bóng êm trong ánh vàng
Branches laden heavily with dew lullaby the calm shadows of golden light
Màn đêm buông xuống mái im triền miên.
Night's curtain descends upon the roof in confused silence.
Bóng cô đơn dường thao thức,
A lonely shadow seems to be restless, pensive,
Mãi trong đêm nặng sầu thương hồn vương.
Throughout the night of heavy grieving soul entangled.

Poco vivo

Qua lá cành ánh trăng lan dìu dàng
Through the leaves, moonlight gently spreads
Ru hồn bao nhớ nhung
Lulls the soul with so much longing
Đêm lắng buồn tiếng thu như thì thầm
The night is quiet and sad, autumn sounds like a whisper

Trong hàng cây trầm mơ
In the rows of trees immersed in dreams
Làn gió lướt tới cuốn đưa hồn ta phiêu diều theo mây trắng trời lờ lững
Gusts of wind glide, carry away our soul, drift with the indifferent moon and clouds
Ngàn muôn tiếng réo rắt còn trùng như than như van, mơ hồ theo gió lan
Thousands calling out yet just like a lament, vaguely following the spreading wind

Trăng xuống dần cỏ cây thêm âm thầm.
The moon slowly sets, plants become more sombre.
Đông buồn trong ánh sao.
Winter is sad in starlight
Như chiếu nhìn mắt ta bao lạnh lùng
Like reflecting our gaze with so much coldness
Lay hồn ta rồi tan
Stirring our souls, then fading

nguồn: Tuyển tập nhạc tiền chiến (Sài Gòn: Kẻ Sĩ Xuất bản, 1971).

To di Valse Moderato

Vườn khuya trăng giãi, hoa đứng im như mắc buồn.
Midnight garden, scattered moonlight, the flower stands quietly like it's snared by sadness.
Lòng ta sao suyến lắng nghe lời hoa.
Our hearts are trouble as we listen to the flowers' words.
Cánh hoa vương buồn trong gió.
Flower petals entangled in the sadness upon the wind.
Áng hương yêu nhẹ nhàng say.
A mist of love's fragrance lightly intoxicated
Gió lay.
Stirred by the wind

Cành sương nặng chĩu, đu bóng êm trong ánh vàng,
Branches laden heavily with dew rock calm shadows of golden light
Màn đêm buông xuống mái im triền miển,
Night's curtain descends upon the roof in confused silence,
Bóng cô đơn dường thao thức, mải trong đêm nặng sầu thương... 
A lonely shadow seems to be restless, absorbed in a night of heavy grieving...
Hồn vương...
A soul entangled...

Refrain

Qua lá cành ánh trăng lan dìu dàng
Through the leaves, moonlight gently spreads
Ru hồn bao nhớ nhung
Lulls the soul with so much longing
Đêm lắng buồn tiếng thu như thì thầm trong hàng cây trầm mơ
The night is quiet and sad, autumn sounds like a whisper in the rows of trees immersed in dreams
Mà gió lướt tới cuốn đưa hồn ta phiêu diều theo mây trắng chời lờ lững
Gusts of wind glide, carry away our soul, drift with the indifferent moon and clouds
Nghìn muôn tiếng réo rắt còn trùng như than như van, mơ hồ theo gió lan
Thousands calling out yet just like a lament, vaguely following the spreading wind

Trăng xuống dần cỏ cây thêm âm thầm đông buồn trong ánh sao.
The moon slowly sets, plants become more sombre winter is sad in starlight
Như chiếu nhìn mắt ta bao lạnh lùng
Like reflecting our gaze with so much coldness
Lay hồn ta rời tan
Stirring our souls, then fading

nguồn: "Giọt mưa thu," Âm nhạc của Đặng Thế Phong, lời ca của Hoàng Thái, Phần Học Sinh số 35 - Tiểu Thuyết Nhật Báo số 297 ra ngày 28-12-1939, số đặc biệt

Thái Thanh ca "Đêm thu" của Đặng Thế Phong

Khác với "Con thuyền không bến" và "Giọt mưa thu," bài ca "Đêm thu" của Đặng Thế Phong nghe rất phương Tây.  Chụm lời "lắng nghe lời hoa" và "mãi im triền miên" có các quảng nửa cung (Eb-D-C#-D).  Lời "hồn vương" có nốt âm dẫn được giải quyết.

Lời ca của "Đêm thu" rất hay không kể một chuyện cụ thể nào mà lại mô tả một không khí.  Tôi không biết bài ca này được xuất bản từ bao giờ.  Tôi chỉ biết rằng nhà xuất bản Tinh Hoa xuất bản bài "Đêm thu" năm 1950, mười năm sau khi bài hát này ra đời.


Phụ lục của ngày 3 tháng 2 2017:

Mới tìm thấy bài ca "Đêm thu" trên báo Học Sinh năm 1939 tôi được biết thêm thông tin về bài ca này.  Điều thứ nhất là lời ca của ca khúc này là của Hoàng Thái.  Hoàng Thái là ai vậy? Điều thứ hai là nhịp của toàn bài "Đêm thu" là Valse moderato (valse vừa).  Không phải là andante (chậm) và poco vivo (nhanh hơn một chút) như bản in trong tập Nhạc Tiền Chiến năm 1971.