Tù khúc du ca (Prisoner's Troubador Song) - Xuân Điềm (1979)

viết theo ngẫu hứng của họa sĩ Lê Chính

Người ơi ! hãy nhớ đến tôi!
Dear! remember me!
Hãy nghĩ đến tôi nơi này,
Think of me in this place.
Mang kiếp sống đày, phiêu lãng tháng ngày cuộc đời tôi!
Bringing a banished existence, my days and months of drifting
Người ơi! 
Dear!
Còn nhớ đến tôi? 
Do you still remember me!
Còn nhắc đến tôi trong đời,
Do you recall in me in your life,
Hay đã hết rồi?
Or is it over?
Hay đã xóa mờ cuộc tình xưa?
Or have you erased a love of long ago?

ĐK:
Dáng em ngày ấy như tờ giấy trắng mỏng manh
Your mien those days was like a thin, white sheet of paper
Lá rơi từng cánh đã đưa tôi về bến mơ
Leaves falling one by one send me back to the dock of dreams
Nhớ khung trời cũ tôi ngồi đếm tháng ngày qua
Remembering heaven's vault of old I sit counting the passing days and months
Giấc mơ còn đó, nhưng trong tôi là nỗi buồn!
The dream still remains, yet for me inside it's sadness

Buồn ơi! 
Sadness
Đừng đến với tôi, đừng đến với tôi nơi này
Don't come my way, don't come with me to this place
Giam hãm tháng ngày, xuân đã héo gầy cuộc đời tôi
Locked up days and months, spring has withered from my life
Tìm quên bằng những bóng mây, để gió cuốn bay phiêu bồng
Looking for forgetting in cloud's shadows, letting the wind blow, rolling adrift
Yêu ánh nắng hồng trên những cánh đồng của làng quê
Loving the rosy sunshine upon the village countryside

Tìm đâu một chút vấn vương, vào giữa giấc mơ ru hồn
Finding a bit of affection, entering midst dreams that lull my soul
Trên những phím đàn, ta hát những lời của tình yêu
Upon the guitar's frets, I sing words of love
Rồi mai tìm đến với nhau, tình đã thâm sâu như giòng sông
Then tomorrow, finding each other, love has grown deep like a river
Nhớ đến nguồn ta hát những lời của ngày đầu yêu nhau.
Remembering the source I sing words of the first day we loved each other.



Tác giả kể:

Tù khúc Du Ca Tù được sáng tác tháng 6 năm 1979 tại trại tù Đồng Ban, Tây Ninh, sau những lần tham gia văn nghệ có canh gác ở các trại tù trong vùng. Lúc này, các tù nhân đang phá rừng để lập trại ở gần nhau, nhưng không có hàng rào bao bọc chung quanh mà cán bộ coi tù thường nói rằng "các anh đang ở trong hàng rào lương tâm, mọi người nên cảnh giác và tuân giữ luật trại mà thôi . . . "
Cảm thấy mình như người du ca đang đi hát rong cho bạn tù nghe tâm trạng mình. Người tù hát trên ruộng ngô, trên cánh đồng, hát trên dòng sông để tiếng hát vọng về nguồn, nói cho mọi người nghe về kiếp sống đày phiêu lãng tháng ngày của những người đang mất tự do, đang hát về tình yêu quê hương. (nguồn: trang web T. Vấn & Bạn hữu)

Như bài "Còn yêu em mãi" của Nguyễn Trung Cang, bài ca "Tù khúc du ca" là một bài ca nhớ nhung mà có rất ít vết đời tù trong lời ca.  Nếu đổi tên bài ca thành "Buồn ơi, đừng đến với tôi" và thay thế hai chữ "giam hãm" với "nhung nhớ" thì đây chỉ là một bài tình ca buồn với giai điệu đẹp. 

Tại sao một người bị giam được phiêu lãng.  Theo một từ điển thì phiêu lãng có nghĩa "trôi nổi đó đây" (với tý dụ - gót chân phiêu lãng, giang hồ - xem Lê Văn Đức, Tự điển Việt Nam (Saigon: Khai Trí, 1970)).  Theo một từ điển khác phiêu lãng có nghĩa "sống nay đây mai đó một cách tự do, phóng túng" (xem Đại từ điển Tiếng Việt (Nhà xuất bản Văn hóa-Thông tin, 1998)).  Có lẽ với bài ca "Tù khúc du ca" từ phiêu lãng có nghĩa như lãng phí - trôi nổi, không được níu chặt vào một lối sống có sản xuất.