trích Thuở muốn làm văn sĩ [The Time When I Wanted to Become a Writer] - Nguyễn Thụy Long (2000)

...[trang 180] Nhưng có tôn thi của bậc đàn anh đàn em trong nghĩa giang hồ của họ. Những kẻ sống bằng sức mạnh, liều lĩnh, không từ hành động lưu manh nào. Giật lấy miếng ăn của kẻ khác để sống. Tôi không cần phải hỏi tôi đang hiện diện giữa bầy đoàn nào đây? Tôi đã biết. Tôi chỉ sót sa cho mình sao giờ phút này tôi lại phải lạc vào, không phải cõi thần tiên của cổ tích mà nơi vô loài, nơi hạ đẳng tột cùng của xã hội.

 
But there is a sense of hierarchy among the older and younger generations in their underworld. Those who live by their strength, rashness, who stop at nothing, will commit any kind of thuggish deed. They would take food from others to survive. I didn't need to ask within what kind of pack I was present. I already knew. I only felt sorry for myself for having strayed into this place, not the fairytale land of legend, but an ignoble place, the absolute lowest depths of society.

[trang 181] Muốn nổi giận cũng không nổi giận được. Vì tôi hiện giờ chẳng là cái gì trong một xã hội bát nháo. Có phải tôi đã quay lưng lại xã hội mà tôi đã sống hay xã hội quy lưng lại tôi? Tôi hơn hai mươi tuổi, tôi hiểu thế nào là nỗi nhục nhằng trong đời sống, những bon chen, những giả dối bè ngoài và những điều không thật mà đời đã ban cho. Đời sống kiến ăn cá mà cá cũng ăn kiến. Đời sống đích thực của kiếp người nằm ở đâu đó mà tìm hoài không ra, không có đáp số. Những suy nghĩ của tôi có thể sai, nhưng tôi còn cả một cuộc đời kia mà, tôi tha hồ bơi tìm trong khói mù kia...

 
I wanted to feel anger, but felt to anger. Because right then I was nothing in that really messed up society. Had I turned my back on the society I lived in, or did society turned its back on me? I was over twenty years old. I understand the life's humiliation, the competition, the deceit, and the untruths life has bestowed. In life ants eat fish, and fish eat ants. Where does the authentic meaning of human life lie that I forever seek and don't find without finding it, with no answer? My thoughts may have been wrong, but I still had a whole life ahead of me. I was free to swim and search in that murk...

nguồn: Nguyễn Thụy Long, Thuở muốn làm văn sĩ (Irvine, CA: Nhà xuất bản Tuổi Xanh, 2000).