25 tháng 8, 2023

Hát về cây lúa hôm nay (Singing of Ricestalks Today) - Hoàng Vân (1978)

Tôi hát bài ca ngợi ca cây lúa,
I sing a song praising stalks of rice
Và người trồng lúa cho quê hương.
And those who plant them for the homeland
Quê hương ơi, có gì đẹp hơn thế:
Oh homeland, is there anything more beautiful:
Đồng lúa hẹn hò những mùa gặt,
Promised rice fields of the harvests,
Tình yêu bắt đầu từ đôi mắt,
Love starting from a pair of eyes,
Ngày mai bắt đầu từ hôm nay.
Tomorrow starts from today.

Từ bàn tay xưa cấy trong gió bấc,
From hands who from times past have transplanted in the northeast winds
Chân lội bùn sâu dưới trời mưa phùn
Feet wade through deep mud beneath a sky of spitting rain
Từ đôi vai xưa kéo cày thay trâu.
From shoulders who pull the plough instead of oxen
Và không có đất vì nước đã mất
And there was no land because the nation was lost
Cho đến hôm nay, những chàng trai đang lái máy cày
Up until today, young men who drive motorized plows
Và bao cô gái sẽ ngồi máy cấy.
And so many young women will sit upon transplanting machines
Chiếc cầu tre chênh vênh nhỏ bé
The shaky, little bamboo bridge
Không mang nổi người gánh thóc nặng.
Couldn't handle the people carrying home the heavy paddy.
Đường lớn đã mở đi tới tương lai.
A wide road has opens toward the future.
Ngày mai đang bắt đầu từ ngày hôm nay.
Tomorrow begins today.
Ngày mai đang bắt đầu từ ngày hôm nay.
Tomorrow begins today.

Được mùa thóc lúa chớ phụ ngô khoai,
Having harvested rice paddy, don't be ungrateful for corn and tubers,
Ăn quả ngọt ngon nhớ người vun trồng,
When you eat sweet fruit, remember those who cultivated it
Bàn tay quê hương tháng ngày yêu thương.
The homeland's arms these loving months and days.
Bàn tay chiến đấu, bàn tay kiến thiết.
Arms for fighting, arms for building.
Sắp xếp giang sơn, những bàn tay anh dũng kiên cường
Putting our mountains and rivers in order, heroic, steadfast arms
Mở đường đi tới chân trời tươi sáng.
Opening roads toward bright horizons
Như tình yêu đem dâng cho người yêu
Like love you offered to a lover
Trong gian khổ hạnh phúc tới rồi.
From hardship happiness has arrived.
Đường lớn, đã mở đi tới tương lai,
Wide roads have opened toward the future.
Ngày mai đang bắt đầu từ ngày hôm nay.
Tomorrow begins today.
Ngày mai đang bắt đầu từ ngày hôm nay.
Tomorrow begins today.


Kiều Hưng ca "Hát về cây lúa hôm nay."
 
Tôi chưa rõ bài hát này được sáng tác và thu thanh từ bao giờ. Tôi nghĩa là sau 1975 và trước 1980. Tình yêu bện vào sức tiến bộ của xã hội chủ nghĩa. Sức công lao của nông dân đã nuôi đất nước, cơ khí hóa đồng ruộng sẽ tạo nên sự phát đạt nông thôn.

24 tháng 8, 2023

Buổi học mặt của báo giới Bắc, Năm (Meeting of Journalists, North and South) Khanh Kỳ (1933)

Photo: Khanh Kỳ
Từ tả qua hữu hàng ngồi:

Các ông: Tú Tiến (Nam Phong) Diệp Văn-Kỳ (Công-Luận) Nguyễn Văn Sâm (Đuốc Nhà Nam) Nguyễn Văn Vĩnh (Annam Nouveau) Nguyễn Văn Đa (Phụ nữ) Vũ Công Đinh (Tiểu Thuyết Tuần San) Hùng đứng: Các ông: Phan-Khôi (Phụ nữ) Tạ Đình Binh (Nhật Tân) Phạm Huy Lục (Trung-Bắc) Vũ Học (Ngọ Báo) Ngô Tử Ha (Đông-Thanh), Hai ông đứng sau: Tôn Thất Bình (P.A. [Patrie Annamite]) và Dương Tự Quán (Văn-Học Tạp Chí)

nguồn: Hà Thành Ngọ Báo (25 tháng 11 1933).

21 tháng 8, 2023

Đường trần lá đổ (Life's Road, Falling Leaves) - Duy Khánh (1975?)

Nghe em đi rồi, anh trở về đơn côi.
Hearing that you've gone, I return alone
Nhạc sầu chia phôi đưa anh vào cuối nẽo đời.
Separation's melancholy music leads me to the end of life's path
Buồn ơi là buồn nghe mưa về giăng mắt ai.
Sad, oh so sad hearing the rain cast down upon someone's eyes.
Đường em, em đi xa vời.
Your road, you've gone quite far
Cao nguyên mây trời theo gió lộng người tình ơi.
Highlands, into the clouds, following the gusts my love.
Ai hiểu cho tôi.
Who understands this for me.

Em ra đi vì theo cuộc tình kiêu sa
You left because you followed a fabulous love
Đường dài phong ba anh quay về giết mộng an hoà
On a long tempestuous road, I return to kill my dreams for peace
Hạnh phúc trăng già là khi đôi lòng nghe cách xa
The old moon's happiness is for when a pair of hearts feel apart
Rồi đây, đam mê chôn vùi,
Then now, the passion is buried,
Hoang vu quên đời ôi khắc khoải
Desolate, forgetting life, oh the torment
Nhớ người tình ơi.
Missing you lover.
Ai hiểu cho tôi.
Who understands this for me.

Em ơi, em ơi. 
Dear, my dear
Trời khuya lá đổ đường trần ai đau khổ,
It's midnight leave pour down on life's road, who is in pain?
Đường trần ai dang dỡ, đường trần ai nức nở, khóc cho mình hơn cả tình nhân.
On life's road who has been interrupted, who is sobbing, crying for themselves more than their lover
Em ơi, em ơi xin nhớ trong đời vẫn có một người,
Dear, my dear, please remember that in life there was one person,
Thương nhớ em hoài, không nói nên lời xin viết bài ca tặng người.
Who loved you always, doesn't speak of it, only ask to write a song to give you.

Đêm nay mưa về, xin đừng về cao nguyên
Tonight the rain's back, please don't return to the highlands
Để hồn giai nhân say giấc nồng bên cạnh tình quân
So that a beautiful woman's soul slumbers warmly next to a soldier love
Người đã thương người xin ai đừng ngăn rẽ đôi.
Someone loved another, please don't block and separate the pair
Còn tôi, tôi cúi xin đời
Yet I, I bow down and ask life
Cho tôi quên người trong giấc mộng mà thôi.
Allow me to forget someone in my dreams, that's all.
Chỉ thế mà thôi.
Only that, that's all.

Duy Khánh ca "Đường trần lá đổ."

19 tháng 8, 2023

Chiến sĩ Việt Nam (Vietnam's Warriors) - Văn Cao (1945)

nhịp đi

Bao chiến sĩ anh hùng
So many heroic warriors
Lạnh lùng vung gươm ra sa trường
In the cold, brandishing swords, entering the battlefield
Quân xung phong nước Nam đang chờ mong tay ngươi
Assaulting army, the Southern land awaits your esteemed hands
Hồn sông núi khí thiêng ghi muôn đời.
The soul of rivers and mountains, sacred resolve inscribed thousand lifetimes.

Ngựa phi nơi xa kia nghe súng vang bên trời điệu kèn rộn ràng.
Horses gallop afar, hear the gunshots echo against the sky and the lively trumpet call
Là trang nam nhi
You're a fighting man
Quyết chiến sa trường
Determined to fight on the battlefield
Sống thác coi thường
Heedless of life or death
Mong xác trong da ngực bọc thân thể trai
Awaiting a corpse wrapped in horseshide, the man's body
Bừng nghe dư âm mênh mông khúc anh hùng ca reo nơi biên cương
Rising up, the reverberation of the heroic anthem, shouted from the frontier

Bao chiến mã lên đường
So many warhorses take to the road
Giục lòng dân quân thi can trường
Stirring the people's army to test its mettle
Nguyền tranh đấu cho giống nòi
Swearing an oath to our race.
Hận thù bao năm căm lòng đất nước tan tác.
So many year's rancor, the grudge of a country driven to ruin

Xương máu đang khơi ngòi
Blood and bones are increasing
Tiếng than nơi nơi
Sounds of grieving everywhere
Tháng năm dần trôi
Year and months slowly pass.
Thề phục quốc. 
Swear an oath to restore sovereignty
Tiến lên Việt Nam!
Move up Vietnam!
Lập quyền dân. 
Establish the people's power
Tiến lên Việt Nam!
Move up Vietnam!
Ðài hạnh phúc đắp xây tự do.
A monument to happiness, building up freedom.
Việt Nam tranh đấu chống quân ngoại xâm. 
Vietnam fights, resisting the foreign, invading army.

nguồn: Làng Tôi: Tập bài hát của Văn Cao (Hà Nội: Nhà xuất bản Văn hóa, 1975).


Bích Thuận ca "Chiến sĩ Việt Nam."