Tình hoài hương (Longing For Home) - Phạm Duy (1952)

Quê hương tôi, có con sông đào xinh xắn

My homeland, it has a lovely canal
Nước tuôn trên đồng vuông vắn,

Its waters spurt upon a perfectly square rice field
Lúa thơm cho đủ hai mùa. 

Fragrant rice a plenty of two seasons.

Dân trong làng 

Folk in the village 
Trời về khuya 
As midnight returns 

vẳng tiếng lúa đê mê...

the entrancing sound of rice stalks

Quê hương tôi, có con sông đào ngây ngất,

My homeland, it has a thrilling canal
Lúc tan chợ chiều xa tắp,

When the market breaks up far over there
Bóng nâu trên đường bước dồn

Brown shadows on foot amass on the road
Lửa bếp nồng, 

A warm hearth

Vòm tre non

A vault of young bamboo

Làn khói ấm hương thôn!

Warm smoke of the village!

Ai về, về có nhớ, nhớ cô mình chăng?

Whoever is going back, when you're back will you remember me?
Tôi về, về tôi nhớ hàm răng, răng cô mình cười...

When I go back, I'll remember a row of teeth, my girl's toothy grin...
Ai về mua lấy miệng cười

Who will buy me a bit of that smile
Để riêng tôi mua lại... mảnh đời thơ ngây thơ...ơ!

So I can repurchase a bit of my innocent youth...

Quê hương ơi! Bóng đa ôm đàn em bé...

Oh my home! The banyan shadow caresses the gang of children
Nắng trưa im lìm trong lá

Noon sunlight in silence on the leaves
Những con trâu lành trên đồi

Gentle water buffalo on the hillside
Nằm mộng gì? Chờ nghe tôi thổi khúc sáo chơi vơi.

At rest of what do they dream? They wait for me play a piece on my lonesome flute.

Quê hương ơi! Tóc sương mẹ già yêu dấu

Oh my home! Grey hair of my beloved mother
Tiếng ru nỗi niềm thơ ấu

A lullaby brings back youthful emotions
Cánh tay êm tựa mái đầu

Her hands softly caressing my head
Ôi bóng hình từ bao lâu còn ghi mãi sắc mầu!

Oh that image of so long has forever engraved its color!

Tình hoài hương!

Longing for home!
Khói lam vương tâm hồn chìm xuống

Blue smoke clings to the soul as it sinks
Chiều soay hướng!

An evening's reversal!
Sống vui trong mối tình muôn đường.

Living happily in a love to every path.
Tình ngàn phương!

Love spreading all directions!
Biết yêu nhau như lòng đại dương

Knowing to love each other the ocean's heart
Người phiêu lãng!

A drifter!
Nước mắt có về miền quê lai láng

Whose tears gone back to the homeland, overflowing
Xa quê hương! Yêu quê hương!

Far from home! Loving my home!

nguồn: Phạm Duy, History In My Heart, Nguyễn Mộng Thường, editor (không nơi: [Tự xuất bản], không năm).

Ngày xưa thức khuya tôi từng nghe làn sóng của đài AM 1500 KSJX có chương trình tiếng Việt.  Cuối ngày phát thanh họ kết thức chương trình với bài ca "Tình hoài hương" do Thái Thanh hát.

Phạm Duy soạn ca khúc lúc gia đình ông dọn vào miền Nam. Không được gọi là "di cư" vì chưa có yếu tố chính trị bắt ông đi.  Nhưng ông biết là ông sẽ không còn được đi xuyên xứ Việt như thời Pháp thuộc hay như trong vùng kháng chiến.  Chính ông là "người phiêu lãng" không còn được về miền quê mình.  Năm 1954 rồi năm 1975 nhiều người Việt nữa thành người phiêu lãng xa quê hương như ông.

Năm 2005 Phạm Duy có về miền quê Việt Nam ở.  Ngày 10 tháng 3 2006 bài ca "Tình hoài hương" được cấp phép phổ biên ở nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam.