Prodigalité et misére (Hoang đàng và khốn khổ) - Nguyễn Phan Long (1927)

La commission des économies instituée sur la demande du Conseil colonial se réunira pour la première fois demain dans l'après-midi. Cette réunion est-elle le prélude à une prochaine session extraordinaire de notre assemblée locale, dont on parle avec insistance depuis quelque temps? Je ne sais. Toujours est il que ces conciles décèlent une vive inquiétude de la part de l'Administration, qui va avoir à faire face à des difficultés budgétaires auxquelles, comme toujours, elle ne voit d'autre remède que de nouveaux tours de vis au pressoir fiscal.
...
Les travaux de la commission des économies n'aboutiront à aucun résultat effectif parce que l'Administration, ne se décidant pas à attaquer le mal dans sa racine, se contentera de quelques économies de bouts de chandelle. Elle s'en autorisera pour dire que les dépenses actuelles, réduites au strict minimum, sont incompressibles et que, au lieu de diminuer, elles sont appelées à augmenter en fonction du développement du pays.

Ce sera une bien mince consolation pour les contribuables. Mais s'ils n'ont pas de riz à se mettre sous la dent, ils pourront se régaler de gâteaux aux sons d'une musique jouée par des artistes sortant du conservatoire d'Hanoi. Et ils gagneront au change. De quoi se plaignent t-ils, après tout?

nguồn: Nguyen Phan Long "Prodigalité et misére," L'Écho Annamite 14 tháng 4 1927.

Ủy ban tiết kiệm được thành lập theo yêu cầu của Hội đồng thuộc địa sẽ họp lần đầu tiên vào chiều mai. Cuộc họp này có phải là việc mở đầu cho một phiên họp bất thường sắp tới của hội đồng địa phương của chúng ta, mà đã được nói đến một cách dai dẳng đã khá lâu? Tôi đâu có biết. Tuy nhiên, các hội đồng này biểu lộ một mối lo ngại sâu sắc về phía Chính quyền mà sẽ phải đối mặt với những khó khăn về ngân sách và, như mọi khi, không thấy biện pháp khắc phục nào khác ngoài việc siết vặn vít mới đối với máy ép thuế.
...
Công việc của ủy ban tiết kiệm sẽ không dẫn đến bất kỳ kết quả hiệu quả nào bởi vì Chính quyền, không quyết định tấn công tận gốc cái ác, sẽ bằng lòng giữ lại vài khúc nến. Nó sẽ cho mình phép nói rằng các chi phí hiện tại, giảm đến mức tối thiểu nghiêm ngặt, là không thể nén được và thay vì giảm, họ gọi đến sự tăng lên theo sự phát triển của đất nước.

Đây sẽ là niềm an ủi nhỏ nhỏ đối với những người nộp thuế. Nhưng nếu không có cơm ăn, họ có thể thưởng thức bánh ngọt trong tiếng nhạc của các nghệ sĩ của Nhạc viện Hà Nội. Và họ sẽ khấm khá hơn. Sau cùng, họ phàn nàn về cái gì?