Văn nghệ sau tháng 4 1975 trong mắt hai người tây phương

PAUL: The first 1iberation book store opened on the 18th of July. Many heavy books on theory by writers such as Truong Chinh but also children's books, school textbooks, photographs, picture books. More importantly, cultural groups began to give performances all over Saigon soon after liberation. Beautiful cultural groups that had people going wild whether or not they were communists. To them this was Vietnamese culture, rather than the ---- they had been watching on TV. The cultural performances were were also televised. The most amazing thing for the people in Saigon was that the northerners wore makeup, pretty ao dais in all kinds of colors and the women were beautiful.

The movie theaters showed one beautiful Russian movie, Pushkin, one of the great Russian fairy tales, ________ The cinema fare didn't seem to be much worse or better than before, and it didn't seem to be treated with much more interest than before. The traditional cultural performances were the ones that really drew people. There was also an orchestra and a full ballet troupe that came down from the North. The Lower House of the National Assembly reverted to its old role of an opera house -- opera concerts with Western classical music, puppet shows, ballet. In our eyes it was a real renaissance for Saigon, because before there was never even a national orchestra.

SOPHIA. I went to one cultural performance that was a fascinating mixture of ballet and opera. They did excerpts from ballets and Western music -- traditional dancing and in Russian style -- very Western. They had opera singers singing in Italian, Russian, Chinese. There were also classical Vietnamese programs of cultural music and dance. These were a mixture of some of the pre-liberation songs and also some of the really good liberation songs, exciting good pieces of music. Then a lot of classical Vietnamese cultural music, much of it unaccompanied. Normally there were three or four groups operating in the city with two or three performances a day. Kim Cuong, an actress who was very popular in Saigon before liberation, helped organize all these cultural performances. Kim Cuong is gifted and patriotic, and has decided to participate fully in the cultural life and activities of the new government.

PAUL: Tiệm sách giải phóng đầu tiên được mở ra ngày 18 tháng 7.  Nhiều quyển sách nặng nể chất lý thuyết của các tác giả như Trường Chinh cùng với các sách thiếu nhi, sách giáo khoa, bức ảnh, và chuyện tranh.  Quan trọng hơn, các đoàn văn nghệ lập tức bắt đầu biểu diễn khắp Sài Gòn sau ngày giải phóng.  Các đoàn văn nghệ làm cho nhân dân mê hoắc, kể cả những người theo cộng sản hay không theo.  Đối với họ đây mới là văn hóa Việt Nam, khác hẳn với cái ____ mà họ đã xem trên đài truyền hình.  Các buổi biểu diễn văn nghệ cũng được phát thanh trên truyền hình. Điều gây ngạc nhiên nhất đối với dân Sài Gòn là các diễn viên miền Bắc trang điểm, mặc áo đầy đủ màu sắc và các phụ nữ trông rất xinh đẹp.

Các rạp ciné chiếu một cuộn phim Nga, Pushkin, một trong những chuyện thần kỳ vĩ đại của nước Nga, ____ Các tác phẩm điện ảnh không có vẽ kém hay hay xưa và không được lưu ý đến hơn ngày xưa. Các buổi biểu diễn nghệ thuật thu hút mỗi người nhiều hơn.  Họ cũng có một dàn nhạc giao hưởng và một vũ đoàn ba lê từ ra Bắc vào.  Tru sở Hạ Nghị Viện được trở lại vai trò cũ là nhà hát -- buổi biểu diễn nhạc ôpera với nhạc cổ điển tây phương, múa rối, múa ba lê.  Đối với chúng tôi đây là sự phưc hụng của Sài Gòn vì trước đây chưa có một dàn nhạc của dân tộc.

SOPHIA: Tôi đã đi coi một buổi biểu diễn văn nghệ là một pha trộn quyến rũ của ba lê và ô-pê-ra.  Họ trích các tiết mục ba lê và nhạc tây -- múa truyền thống theo phong cách Nga -- rất là tây phương.  Họ cho xem các nghệ sĩ tuồng opéra hát bằng tiếng Ý, Nga, Trung Hoa.  Những thứ này là sự pha trộn của những bài ca tiền-giải phóng và những bài ca giải phóng thật là hay, những tác phẩm âm nhạc rất lý thú.  Rồi nhiều tác phẩm truyên thống Việt Nam, một phần lớn không có phần đệm.  Thường lệ thì ba bốn gánh được sinh hoạt trong thành phố với hai ba buổi diễn mỗi ngày. Kim Cương, một nữ nghệ sĩ rất đươc ưa thích ở Sài Gòn trước ngày giải phóng, giúp tổ chức các buổi biểu diễn này.  Kim Cương vừa có tài vừa ái quốc quyết định tham gia hết mình trong đời sống và sinh hoạt văn hóa của chế độ mới.


nguồn: Narrative - Paul and Sophie Quinn-Judge - Socializing the Revolution in Saigon, [Xã hội hóa cuộc cách mạng ở Sài Gòn] Douglas Pike Collection, Vietnam Center and Archive, tr. 38-39.


Ngày xưa vợ chồng Paul và Sophie Quinn-Judge tham gia phong trào phản chiến từng sinh hoạt ở nước Việt Nam Cộng Hòa trước năm 1975.  Sau 1975 hai người này -- Paul có quốc tích Anh quốc, Sophie có quốc tích Mỹ quốc -- có điều kiện tham nước Xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Hai người mong ước rằng Việt Nam sẽ tạo nên một xã hội chủ nghĩa bình đằng và dân chủ.

Hai người nhìn thấy nhiều việc đáng khen -- phim Nga, nhạc giao hưởng, vũ đoàn ba-lê, ô-pê-ra và các bài ca giải phóng.  Paul Quinn-Judge cũng nói đến các "quyển sách nặng nể chất lý thuyết của các tác giả như Trường Chinh."  Thực ra điệu này chứng minh rằng các tiệm sách bị quét sạch các quyển sách xuất bản trường ngày 30 tháng 4.  Và các nét nhạc, kịch, múa trước 1975 cũng vắng mắt.