17 tháng 2, 2024

Le théâtre au secours du foot-ball (Kịch trường cứu trợ bóng đá) (1925)


Jeudi 19 mars 1925, à 20 h. 30, au Modern-Cinéma, rue d'Espagne, aura lieu une soirée théâtrale organisée par le Comité de la Société Sportive l'Étoile de Giadinh avec le concours de la troupe Phuoc-Xuong, et dont les recettes seront affectées à l'aménagement du terrain de foot-ball de L'Étoile de Giadinh.

Hôm thứ năm 19 tháng 3 1925, lúc 20 giờ 30 tại rạp Modern-Cinéma, đường d'Espagne (Lê Thánh Tôn), sẽ có một buổi biểu diễn bằng đêm của Hiệp Hội Thể Thao Ngôi Sao Gia Định với sự tham gia của gánh Phước Xương, về tiền thu sẽ được sử dụng với việc sắp xếp sân bóng đá của Ngôi Sao Gia Định.
 
Nguồn: L'Écho Annamite 17 tháng 3 1925

Cách đây gần 100 năm nhạc truyền thống nuôi bóng đá. Hiện nay bóng đá có nuôi nhạc truyền thống không?

12 tháng 2, 2024

Đồng chí (Comrade) - Chính Hữu (1948)

Quê hương anh nước mặn đồng chua
Your home village, brackish water, acidic fields
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá
My poor village, ploughed earth turns over pebbles
Anh với tôi đôi người xa lạ
You and I were like strangers
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau.
From unappointed corners of the sky we get to know each other
Súng bên súng, đầu sát bên đầu
Guns side by side, adjoining heads
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỷ
Frosty nights under a shared blanket we became bosom friends
Đồng chí!
Comrade!

Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Terrace fields you sent a bosom friend to plow
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay
A vacant house indifferent to the unsteady wind

Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.
The well, the banyan root remembering the person who went soldiering
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh,
You and I know shivering cold
Sốt run người, vừng trán ướt mồ hôi.
Fevers make us quiver, foreheads moistened with sweat.

Áo anh rách vai
Your shirt is frayed at the shoulder
Quần tôi có vài mảnh vá
My pants have a few patches
Miệng cười buốt giá
Smiling through the cutting frost
Chân không giày
Feet lacking shoes
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay!
Fond of one another arm in arm!

Đêm nay rừng hoang sương muối
This evening the wild woods are in salty mist
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Standing next to each other we wait for the enemy to come
Đầu súng trăng treo.
At the gun's barrel a hanging moon.

nguồn: thivien.net, lấy từ Chính Hữu, Đầu súng trăng treo (NXB Văn học, Hà Nội, 1972).



7 tháng 2, 2024

Mùa xuân từ những giếng dầu - Phạm Minh Tuấn (1984)

Nhanh - Phấn Khởi - Quickly, Enthusiastically

Hu hú hu, Hà ha há ha Hu Hú hu Hà ha há ha
Mùa xuân đến từ những giếng dầu.
Spring is coming from those oil wells.
Mùa xuân đến từ những nụ hoa thắm màu.
Spring is coming from colorful blossoms.
Mùa xuân đến rạo rực lòng ta.
Spring comes thrilling our hearts.
Mùa xuân đến làm đẹp bài ca.
Spring comes beautify our songs.

Mùa xuân từ những giàn khoan.
Spring from those drills.
Giữa biển khơi nghìn trùng sóng vỗ.
On the high seas, thousands of breaking waves.
Mùa xuân từ những bàn tay với tấm lòng Việt Nam Liên Xô.
Spring from those arms with heart-felt feeling of Vietnam, Soviet Union

Mùa xuân từ những giàn khoan.
Spring from those drills.
Hỏi biển sâu ở đâu mỏ quý.
Ask the deep sea where the precious mines are
Mùa xuân hạnh phúc tình yêu, em hãy cười để mùa xuân thêm xuân.
Happy spring of love, laugh my dear so that spring is more spring-like.

nguồn: 50 năm miền Nam ca hát (TPHCM: Nxb Văn Nghệ TPHCM, 2003)

Bài ca "Mùa xuân từ những giếng dầu" không có trong tập nhạc Ca khúc Phạm Minh Tuấn (TPHCM: Nxb Văn Nghệ TPHCM, 2004) gồm 113 bài ca của nhạc sĩ. Có vẻ như ông không muốn đề cao bài hãt này. Dù Phạm Minh Tuấn không soạn ca khúc này theo tiết khiêu vũ này, các tác giả của quyển Âm nhạc mới Việt Nam: Tiến trình và thành tựu (Hà Nội: Viện Âm nhạc, 2000) viết đến bài ca này trong những chương về thanh nhạc sau 1975 xếp và bài ca này theo tiết tấu disco. "[T]iết tấu này đều đặn, nhưng ở tốc độ nhanh, sôi nổi rộn rã."

Nước Việt Nam Cộng Hòa không được tồn tại đến giai đoạn thịnh hạnh của nhạc disco. Thực ra nhạc disco đến với Việt Nam chủ yếu qua nhạc estrada của Liên Xô. Như vậy cái "tấm lòng Việt Nam Liên Xô" đã cho tiết tấu disco thâm nhập vào xứ Việt. Năm 1981 thì disco vẫn bị coi như có chất độc, đến 1984 thì nó phụ thuộc vào nhạc nhẹ.


Ca sĩ Mỹ Lan hát "Mùa xuân từ những giếng dầu." Mỹ Lan có tham gia văn nghệ Việt Nam Cộng Hòa khi còn trẻ và một thời là người vợ không hôn thư của Trần Thiện Thanh.