I stood in line and left my nameTôi đã xếp hàng rồi để lại tên tôi
Took about six hours or soMất khoảng sáu tiếng
Well, the man just grinned like it was all a gameVậy, ông kìa chỉ nhe răng cười như là tròi chơi
Said they’d let me knowNói là họ sẽ cho biết sau
I put in my time till the Pocono line shut down two years agoTôi đã tiêu thì giờ tôi đi làm đến lúc mà tuyến Pocono đóng cửa
I was staying at the mission till I met MarieTôi ở trọ ở hội đến khi mà làm quen với Marie
Now I can’t stay there no moreNày tôi không ở lại nơi đó nữa.
Fella ’cross town said he’s lookin’ for a manMột thằng bạn bên kià thành phố bảo rằng muốn tìm thuê một đàn ông
To move some old cars aroundĐể chuyển chỗ các loại xe cũ
Maybe me and Marie could find a burned-out van and do a little settlin’ downCó lẽ tôi và Marie có thể tìm kiếm một xe tải thủng rồi sống ôn định
Aw, but I’m just dreamin’, I ain’t got no rideRồi, tôi chỉ ước mơ, tôi không có phương tiện đi nào cả
And the junkyard’s a pretty good waysVà sân đổ đồ phế thải cũng xa xa
That job’s about a half week old besidesVả chăng việc ấy đã cũ nửa tuần rồi
It’d be gone now anywaySẽ không còn thế nào nữa
Unemployment said I got no more checksCục Thất nghiệp bảo rằng tôi không còn lương nào
And they showed me to the hallĐưa tôi ra phòng đợi
My brother died in Georgia some time agoAnh tôi mất ở Georgia đã lâu năm rồi
I got no one left to callTôi không còn ai để gọi
Summer wasn’t bad below the bridgeMùa hè dưới cầu không tệ mấy
A little short on food that’s allChỉ thiếu đồ ăn một tý mà thôi
Now I gotta get Marie some kind of coatNay tôi phải kiếm một áo ấm nào đó cho Marie
We’re headed down into fallChúng tôi sắp đến mùa thu
I used to play the mouth harp pretty goodNgày xưa tôi thổi kèn khẩu cầm cũng khá khá
Hustled up a little doughCày được một vài vé
But I got drunk and I woke up rolledNhưng tôi uống sai lúc thức thấy mất sạch
A couple of months agoCách đây vài tháng
They got my harp and they got my dollarChúng đã lấy kèn tôi chúng lấy vé tôi
Them low-life so and so’sCác tên hèn hạ đó
Harps cost money and I ain’t got itMua kèn mất tiền mà tôi chả có
It’s my own fault I supposeChính lỗi của tôi, chắc vậy.
The Pocono’s down but the Chesapeake’s runnin’Tuyến Pocono bị gục nhưng tuyến Chesapeake còn chạy
Two freights everydayHai tàu chuyên chở hàng ngày
If it was just me I’d be headed south
Nếu chỉ một mình tôi, tôi sẽ hướng vào Nam
But Marie can’t catch no trainNhưng Marie chả bắt kịp tàu hỏa nào
She’s got some pain and she thinks it’s a baby,Nàng thấy đau nhục và nghĩ có đứa bé
Says we gotta wait and seeNói mà chúng ta phải đời xem
In my heart I know it’s a little boyTrong lòng tôi biết nó là một đứa con trai
Hope he don’t end up like meHy vọng nó không thành như tôi
Well, the man’s still grinnin’ says he lost my fileNày, ông kìa vẫn nhe răng bảo rằng ông mất hồ sơ tôi
I gotta stand in line againTôi phải xếp hạng lần nữa
I want to kill him but I just say noTôi muốn giết nó nhưng tôi chỉ bảo "không"
I had enough of that line my friendTôi chán đứng xếp hạng rồi bạn ơi
I head back to the bridge, it’s getting kinda coldTôi về phía cầu, trời bắt đầu rét
I’m feelin’ too low down to lieTôi sầu não quá không thể nào nói láo
I guess I’ll just tell Marie the truthChắc tôi sẽ nói sự thật với Marie
Hope she don’t break down and cryHy vọng nàng không vỡ khóc
Marie she didn’t wake up this morningMarie, nàng không dậy sáng này
She didn’t even tryThậm chí nàng không thử
She just rolled over and went to heavenChỉ lăn mình rồi đi lên thiên đường
My little boy safe insideCon trai tôi an lành ở trong
I laid them in the sun where somebody’d find themTôi phơi bày cả hai trong ánh nắng để người ta tìm thấy
Caught a Chesapeake on the flyBắt kịp tàu Chesapeake đang chạy qua
Marie will know I’m headed southMarie sẽ biết tôi đang hướng vô nam
So’s to meet me by and byĐể gặp tôi một ngày nào đó
Townes Van Zandt hát trên album
Townes Van Zandt biểu diễn độc tấu trên sân khấu
Có lẽ người Việt chưa tin rằng có người Mỹ biết nghèo khổ. Về vật chất có lẽ người Mỹ nghèo không khổ bằng người Việt nghèo nhưng về mặt tình cảm thì khác.
Cách đây 30-40 năm Mỹ vẫn là một xã hội công nghiệp. Đàn ông không học thức dễ kiếm được công việc thợ nhà máy, làm việc bằng hai bàn tay. Chính sách kinh tế của Reagan và các tổng thống tiếp theo tạo điều kiện cho các công ty lớn chuyển các nhà máy sang bên những nước chưa phát triển, các nước chưa có luật bảo vệ quyền của công nhân.
Người kể chuyện này bị thất nghiệp trong hoàn cảnh này - đã từng làm việc cho đường tàu Pocono và mới đây nhận được tiền bảo hiểm thất nghiệp. Nhận tiền ấy không phải là ăn xin - các người đi làm trả vốn vào quỹ tiền thất nghiệp (Pocono là vùng rừng núi đông Pennsylvania).
Về họ hàng đã thì người kể chuyện này chỉ có một người anh quá cố ở bang khác. Người này chỉ mới làm quan hệ với nàng Marie - nhưng Marie là lý do chính mà ông bị đuổi ra hội sống ở ngoài trời. Mối tình cảm với Marie cũng là lý do ông không chạy đi chỗ khác.
Đầu tháng tôi soạn một bài tên "
There's only two kinds of music, the blues and zip-a-dee-doo-dah" là một câu nói của Townes Van Zandt. Tất nhiên "Marie" là một bài ca kiểu blues (dù không theo cấu trúc blues). Ý của tôi trong bài viết ấy là "nhạc blues tiết lộ tâm trạng phức tạp của con người."
Nhạc phổ thông thì đại đa số là "zip-a-dee-dah" theo cách nghĩ của Van Zandt. Phần lớn nhạc phong trào cũng thế. Tôi nói thế là không chê nhạc này. Thí dụ đầu tháng này tôi dịch bài "
Lời ru chia đôi" là một bài ca cũng hay - nhưng một bài ca kiểu này không đi sâu vào vấn đệ của một hôn nhân tan vỡ.
Van Zandt nhìn thẳng vào vấn đề người nghèo không nhà làm một bức tranh đúng với sự thật. Ông không thúc giục ai làm gì - ông chỉ muốn động đến lương tâm của người nghe, làm cho mọi người thông cảm hơn những xung quanh lâm vào hoàn cảnh đau khổ.