28 tháng 5, 2009

Rock Hà Nội Rumba Cửu Long: Câu chuyện âm nhạc Việt Nam


Xin báo cáo cho các bạn đọc ở hải ngoại rằng sách của tôi (Nguyễn Trương Quý dịch) -- Rock Hà Nội Rumba Cửu Long: Câu chuyên âm nhạc Việt Nam (Nxb Tri Thức, 2008) -- được phân phối do Nhà Sách Tự Lực ở Westminster, California. Họ làm e-commerce theo điạ chỉ Tự Lực Mall.

26 tháng 5, 2009

TNT

(Bài này tôi viết cho 360 cách đây một năm - 1 tháng 6 2008, sửa lại và bổ thêm ngày 25 tháng 5 2009)

TNT magnify
Cái khuynh hướng mới của nhạc Việt là cho người đẹp hát. Minh Hằng và Tim đều đẹp. Hình như Minh Hằng cũng là diễn viên điện ảnh.

Họ làm việc cho / với công ty Thiên Thi Pro & Ent Co., LTD (Thiên Thi = TNT = thuốc nổ). Nhìn từ xa công ty Thiên Thi là một hiện tưởng rất gây ấn tượng. Nếu nhạc của Việt sẽ thành công trong lĩnh vực "hội nhập" thì nhạc sẽ phải xa các cơ chế nhà nước và gần với thị trường và các người mua / tiêu thụ đĩa / live show. Có vẻ như công ty Thiên Thi đang xây dựng một môi trường âm nhạc đặc biệt. Nhạc quốc tế là nhạc thị trường nghĩa là nhạc là một sản phẩm như thuốc đánh răng, như một xe máy, như đôi giầy. Là một sản phẩm thì những người sản xuất sản phẩm ấy biết điều, phải biết đắp ứng nhu cầu của các người mua.

"Một vòng trái đất" có phải là bài hát đầu tiên có câu như "Anh yêu em, em yêu anh không?" Cái ý của bài hát này rất hợp lý. Dù hai người gần nhau họ cũng có thể xa nhau về thực tế riêng của họ. Việt Nam đang hiện đại hóa rất nhanh. Một thời kỳ làm cho xã hội Mỹ thay đổi nhiều lắm là thời kỳ sau năm 1945 do hai yếu tố. Yếu tố thứ nhất là xe ô-tô, yếu tố thứ hai là truyền hình. Vì hai yếu tố đó thì các vỉa hè đông người thành vắng. Hiện nay có một thay đổi mới đang xây ra là do hai yếu tố khác. Yếu tố thứ ba là cái walkman/mp3 player/ipod; yếu tố thứ tư là điện thoại di động. Vì hai sản phẩm đó người ta không cần, hay không muốn tiếp tục với cái môi trường xung quanh mình. Họ có thể nói chuyện với một người xa xôi bất cứ lúc nào. Họ có thể che tai để nghe những gì họ thích và không để ý gì đến âm thanh của thế giới xung quanh.

Đó là lý do tại sao tôi để ý đến bức ảnh này:

http://www.asianshowbiz.net/data/album/motvongtraidat.jpg

Khuôn mặt mơ mộng - một tai mầm tai (earbud), một tai điện thoại.

Đây là đời sống quốc tế đương đại dù thích hay không thích. Cái video này rất hay vì chứng minh điều này. Hai người mất khả năng trò chuyện, hiểu biết nhau vì quá nội tâm và vì quá xa xôi (dù gần).

A Turn of the Globe (A World Apart)
Artist: Minh Hằng ft. TIM
Composer: Nhất Trung

Minh Hằng speaks:
My friends, let me ask you, in this world what is the greatest distance?
It's not the distance between one mountain and another
It's not the distance between one ocean and another
It's also not the distance between one continent and another.
It's the distance of the turn of the globe.

Tim speaks:
A turn of the globe, that's also the shortest distance.
Because at that time two people can sit next to each other.
And not know what to say, not know what to do.
Please, friends, listen to the song A Turn of the Globe.

Tim sings:
The globe keeps silently spinning
And we two keep silently loving
Promise that we'll love each other for thousands of lifetimes
Promise a love with moon and stars

Minh Hằng:
This globe keeps silently spinning
And we two keep silently apart
Distant, not because we don't get along
Distant because of so many mistakes
Do you love me?
Tim:
I love you, do you love me?
Minh Hằng:
I really love you.
Tim:
Those words are written into my heart.

Minh Hằng
For a turn of the globe I sit here.
Tim:
I sit here
Minh Hằng:
Next to each other, who'd think we'd be so far apart
Don't dare to look, not saying anything
It's as if we never met.
Tim:
For a turn of the globe
Minh Hằng:
I sit here.
Tim:
You quietly leave, I sit here lifting my eyes, watching
I don't dare call your name, tears fall from the corner of my eyes into my heart

Tim speaks:
For a spin of the globe
People often say that they've come a long way around
In the end they met again
It's just a shame that when they met again
That between the two of them it's as if there's a great distance.
To the point that they don't know what to do to fill in that distance.

Minh Hằng speaks:
A spin of the earth.
In the end two people have their own lives.
Their own worlds.
And in those two worlds.
Have no sign of their adversary.
So, my friends, what sort of fate led those two people to go the long way around?
And what's the point of meeting again?



Một vòng trái đất
Minh Hằng và Tim hát
Nhất Trung sáng tác

Minh Hằng nói:
Đố các bạn, trên thế gian này khoảng cách nào là xa nhất?
Nó không phài là khoảng cách từ ngọn núi này đến ngọn núi kia.
Không phải là khoảng cách từ đại dương này đến đại dương kia.
Cũng không phải là khoảng cách giữa châu lục này đến châu lục kia.
Mà nó chính là khoảng cách của một vòng trái đất.

Tim nói:
Một vòng trái đất, đó cũng chính là khoảng cách ngắn nhất.
Vì khi đó hai người được ngồi cạnh bên nhau.
Nhưng không biết phải nói gì, cũng không biết phải làm gì.
Mời các bạn cùng lắng nghe ca khúc Một Vòng Trái Đất.

Tim hát:
Trái đất cứ lặng lẽ quay
Đôi ta cứ lặng lẽ yêu
Hứa yêu nhau đến muôn đời sau
Hứa yêu nhau có trăng và sao

Minh Hằng:
Trái đất cứ lặng lẽ quay
Đôi ta cứ lặng lẽ xa
Xa nhau không phải không hợp nhau
Xa nhau vì bao lỗi lầm
Yêu em không?

Tim:
Anh yêu em, yêu anh không?

Minh Hằng:
Thật em yêu anh.

Tim:
Lời nói đó vẫn in sâu vào tâm trí của anh.

Minh Hằng:
Một vòng trái đất, em ngồi đây.

Tim:
Anh ngồi đây.

Minh Hằng:
Bên cạnh nhau ngỡ như thật xa
Không dám nhìn, không nói gì
Dường như chúng ta chưa từng quen

Tim:
Một vòng trái đất.

Minh Hằng:
Em ngồi đây.

Tim:
Em lặng đi, anh ngồi đây ngước mắt nhìn theo
Không dám gọi tên, nước mắt rơi từ khóe mắt sâu vào tim

Tim nói:
Một vòng trái đất.
Người ta thường nói có người đã đi một vòng lớn.
Cuối cùng cũng gặp lại nhau
Chỉ đáng tiếc là khi gặp lại nhau.
Giữa hai người dường như có một khoảng cách rất lớn.
Đến nỗi không biết phải làm sao để lấp lại khoảng cách đó.

Minh Hằng nói:
Một vòng trái đất.
Đến cuối cùng hai người đều có hai cuộc sống riêng.
Hai thế giới riêng.
Mà trong hai thế giới đó.
Đều đã không còn hình bóng của đối phương.
Vậy thì theo các bạn, số phận đã đưa hai người đó đi một vòng lớn.
Rồi lại gặp nhau để làm gì?

Bài hát này cũng thành meme.


"Một vòng trái bắp" - "Anh ăn không? Anh không ăn... Em ăn không? Ngu sao không..." Trái bắp của chú kia sao mà to thế?

Rồi hai thằng mất dạy:



Sau đây là hiện tượng tệ nạn xã hội hay sao. Có người múa trong phòng karaoke phải không?





Rồi "Một vòng trái đất" được quốc tế hóa:

23 tháng 5, 2009

Taste My Jazz

Cách đây 20 năm tôi có hợp tác với một bạn tên là Steve Knopoff thực hiện một tác phẩm tên là "Culture in the Airwaves" (Văn hóa trên làn sóng). Tác phẩm này kéo dài đến gần 3 tiếng đồng hồ và được biểu diễn trên làn sóng của đài WRCT ở Pittsburgh ngày 13 tháng 12 năm 1998.

Một tiết mục của buổi biểu diễn này là một bài tên là "Taste My Jazz" (Hãy thưởng thức nốt jazz của tôi) với sự hợp tác của một người bạn khác là nhà thơ Gilbert Marhoefer. Gilbert đọc một bài thơ theo phong cách "beat" (như Jack Kerouac hay Allen Ginsberg) còn Steve và tôi chơi nhạc ứng tác.

Gilbert có viết một câu chuyện hài hước về nhân vật của bài thơ này.

20 tháng 5, 2009

18 tháng 5, 2009

Dệt tầm gai (Weaving Nettle) - Ngọc Đại / Vi Thùy Linh

Cài then tiếng khóc của em bằng đôi môi anh.
Bolt the door to my crying with your cheeks
Bàn tay lã chã trầy sướt nụ gai đớn đau.
Dripping hands scratched by painful nettle buds
Về đi anh (ừ hư).
Come back dear
Ngày dài cả hơn một mùa (ơ hờ).
A day's longer than a season
Cài then em (ừ hư).
Bolt me in
Cài những ngón tay trầy sướt của em bằng anh (ư hừ).
Bolt my scratched fingers with yours
Cài then em (ừ hư).
Bolt me in
Cài những ngón tay trầy sướt của em bằng anh (ư hừ).
Bolt my scratched fingers with yours
Dệt tầm gai thì đến bao giờ?
Weaving nettle, for how long?
Em dệt tầm gai thì đến bao giờ?
Weaving nettle, for how long?
Em yêu anh cuồng dại.
I love you recklessly.
Yêu anh đến tan cả em ra
Love you to the point of going to pieces.
Dệt tầm gai y à.
Weaving nettle
Dệt tầm gai ý a.


Det tam gai - Tran Thu Ha
Tôi không hiểu tại sao clip này phải có cặp nam nữ vui đùa với nhau. Chắc để cho đẹp mắt những người tập hát karaoke.

10 tháng 5, 2009

Du bist die Ruh

Tôi là một độc giả dài hạn của tạp chí Harpers và cũng thường xuyên đọc blog của Harpers. Một trong những người góp phần với blog ấy là một luật sử nhân quyền tên là Scott Horton. Ông Horton là một người có trình độ rất cao, có đọc rộng rãi, và cũng thạo tiếng Đức. Cách đây ông dịch bài thơ "Du bist die Ruh" của Friedrich Rückert là lời mà nhạc sĩ Franz Schubert có phổ một cách rất tuyệt vời.

Ở đây tôi cố dịch bài thơ của Rückert sang tiếng Việt. Tất nhiên hay chữ "em" và "anh" có thể thay thế nhau tùy ai đọc hay hát. Đức ngữ của tôi phải nói là có hạn chế. Có bạn đọc nào muốn góp ý thì tôi cám ơn.

Không giống đa số người Việt phổ thơ ông Schubert vừa sáng tác giai điệu, vừa soạn phận đệm. Cái giai điệu thì được ảnh hưởng của nhạc dân gian Đức / Ao (có thể nói là có "dân tộc tính - nếu các bạn quan tâm đến điều đó). Giai điệu này rất đẹp và giản dị. Tiết tấu thìlà 3 nhịp chậm (Langsam) - không biết người Việt sẽ coi như Boston? Cái mặt điêu luyện của bài hát này là cái phận đệm. Về hòa âm thì các hợp không thay đổi nhiều - phải gọi là tĩnh. Và khi thay đổi thì hay đến những hợp âm đảo (inversion).

Trang blog của ông Horton có một Youtube với Elisabeth Schumann hát tác phẩm này. Tôi đề nghị các bạn đi trang web của King's College - King's Sound Archive - và nghe nghệ sĩ Friedrich Fischer-Dieskau hát "Du bist du Ruh" của Schubert.


"Du bist die Ruh" / "Em là sự yên tĩnh - Friedrich Rückert

Du bist die Ruh, -- Em là sự yên tĩnh
Der Friede mild, -- Niềm bình an dịu êm
Die Sehnsucht du -- Em là nguồn nhớ nhung của anh
Und was sie stillt. -- Còn là cái mà làm cho ngừng

Ich weihe dir -- Anh hiến cho em
Voll Lust und Schmerz -- Với đam mê và xót xa
Zur Wohnung hier -- Nơi cư trú ở đây
Mein Aug und Herz. -- Với mắt và tim tôi

Kehr ein bei mir, ---- Đến bên anh
Und schliesse du --- Đóng lại em
Still hinter dir ---- Nhẹ phía sau em
Die Pforten zu. ---- Cánh cổng

Treib andern Schmerz -- Xua mỗi u sầu khác
Aus dieser Brust! --- Khỏi tấm lòng này!
Voll sei dies Herz -- đầy trái tim này làm đầy
Von deiner Lust. -- Với niềm vui thích của em

Dies Augenzelt --- Vòm mắt này
Von deinem Glanz --- Riêng từ tươi sáng em
Allein erhellt, --- Thấp sáng
O füll es ganz! --- Ôi, xin rót đầy đến cùng!
Jason Gibbs trans. - 18 tháng 8 2008

6 tháng 5, 2009

Mặt Trời Bé Con - Trần Tiến (1982)

Ngoài kia có cô bé nhìn qua khe nghe tiếng đàn của tôi
Outside there’s a little girl peeking through a crack in the door listening to my guitar
Ngoài kia có chú bé trèo cành me mắt xoe tròn lắng nghe
Outside there’s a little boy who has climbed on to the tamarind branch, his round eyes listening attentively
Đàn tôi hát câu gì mà sao cô bé cười ngộ ghê
How has my guitar sung so that that girl smiles so awfully cute
Đàn tôi hát câu gì mà sao chú bé ngồi mơ màng
How has my guitar sung so that that boy sits as if in a dream
Hạnh phúc quá đơn sơ, đời tôi đâu có ngờ
Happiness is all too simple, in my life I never suspected
Từng đêm cô bé chờ như chờ từng giấc mơ
Each night the little girl waits like awaiting a dream

Ngày xưa cũng như bé tuổi còn thơ tôi vẫn thường trộm nghe
Long ago, like the little ones, I used to secretly listen
Nhà bên có anh lính rời xa quê hay chơi đàn rất khuya
Next door there was a soldier far from his village playing his guitar late into the night
Đàn anh đã cho tôi trời xanh như ước mơ tuổi thơ
His guitar gave me a blue sky like youthful hope
Đàn anh đã cho tôi dòng sông mang cánh buồm khát vọng
His guitar gave me a river bearing the sails of my desires
Tuổi thơ đã đi qua, giờ đây hát bên em,
Youth has passed along, today I’m here singing to you dear
Từng đêm đứng quanh tôi những mặt trời bé con
Each night standing around me are suns, young and small

Đàn anh đã cho tôi trời xanh như ước mơ tuổi thơ
His guitar gave me a blue sky like the hopes of the youth
Đàn anh đã cho tôi dòng sông mang cánh buồm khát vọng
His guitar gave me a river bearing the sails of my desires
Tuổi thơ đã đi qua, giờ đây hát bên em,
Youth has passed along, today I’m here singing to you dear
Từng đêm đứng quanh tôi những mặt trời bé con
Each night standing around me are suns, young and small

Trời mưa quá em ơi, bài ca ướt mất rồi, còn đâu.
It’s raining so much my dear, the song is soaked, it’s gone
Trời mưa đến bao lâu, mà sao em vẫn chờ vẫn đợi ...
How long will it rain, but why do you still wait…
Hạnh phúc quá đơn sơ, đời tôi đâu có ngờ ,
Happiness is all to simple, in my life I never suspected
Từng đêm em vẫn chờ, vẫn chờ đợi dưới mưa ....
Each night you still wait, still wait in the rain



Âm nhạc là phương tiện để đưa người vào niềm hạnh phúc, cho con người bay cao, vào ước mơ. Người đàn hát làm mối với hạnh phúc ấy kéo người ta đi lên với âm nhạc. Bài hát này thuộc một thời khác, thuở mà có những người như Trần Tiến và các ca sĩ khác trong xã hội hát tại các cậu lạc bộ văn nghệ từng phường, quận, và xã. Muốn coi nhạc thì phải coi trực tiếp, và lúc đó người được coi trực tiếp dù có vẻ hay không. Các hình ảnh của Trần Tiến với cô / chú bé xem trộm buổi biểu diễn rất đẹp và đáng nhớ. Cô / chú bé tiểu biểu cho sự ngây thơ / hồn nhiên của lúc bấy giờ. (Có lẽ một lý do làm cho tôi thích David Tran hát bài này trên đĩa mới nhất của Hà Trần là vì David Tran có giữ được ít nhiều chất hồn nhiên ấy).

Nhã Phương dù vẫn còn hát cũng là một nhân vật của một thời khác. Hình như video này được quay năm 1998 thì không xưa lắm, nhưng 1998 cũng là một khoảng đời khác. Tôi đâu có ngờ rằng Nhã Phương kéo violon. Phải nói rằng Nhã Phương kéo violon không điêu luyện, nhưng cũng kéo rất khá. Nhã Phương chứng minh rằng cô là một người có trình độ âm nhạc. Nhịp điệu hơi boogie-woogie / back-beat / shuffle rất hợp và tiếng violon có một ít chất jazz thì hợp lắm với bài ca này.

Hình như ít ai (kể cả Nhã Phương) hát đoạn cuối của bài hát này. Đoạn cũng rất đẹp, biểu lộ sự tình cảm của khán giả với người đàn hát (như làm trọn một vòng).

5 tháng 5, 2009

Cuối đêm (Night's End) - Ngọc Đại

Cuối cùng bóng tối đang xõa dài tay với
In the end night shadows spread along my arm's length
Không có anh kề bên mình, thiếu vắng anh
Without you beside me, I feel your absence
Đã nhiều rồi ngủ mê
A whole lot then I sleep soundly
Em không có anh những ngày đông giá lạnh mùa
I don't have you on those freezing winter day
Một mình cháy đỏ ngọn đèn lắt lay
Alone the lamp light burns red, flickering
Quên làm sao hơi ấm
How can I forget your warm breath
Quên nồng nàn của anh
Forget your intensity
Bóng xanh chồi bông hoa cúc dại tỏa ngan ngát đêm
Green shadows of the wild chrysanthemum bud spread their night fragrance
Sớm mai nghe tiếng chim thầm gọi về đi với anh
Early in the morning listen to the bird call to itself come back to you
Đêm còn nguyên những dấu yêu ngày xưa
At night long ago love of still intact
Như thể thiên thần đã thuộc về anh
Like an angel that has belonged to you
Người dâng tất cả tuổi trinh nguyên
Someone who offered all her maidenhood
Đốt lên thành lửa ném lên trời
Burnt becoming a fire thown into the heavens,
Đốt lên thành lửa đem lên trời
Burnt becoming a fire thown into the heavens

Thỉnh thoảng chúng tôi những tác phẩm có tham vọng cao về mặt thẩm mỹ. "Cuối đêm" của Ngọc Đại là bài "Phía ngày nắng tắt" vốn có bộ lời khác của Vi Thùy Linh. Mới đây tôi có tìm ra một phim ngắn của bài này. Cuốn phim này với Tùng Dương hát rất hợp với bài ca này - từng hình ảnh làm cho bài ca này càng đẹp. Phim này làm một cảnh đầy thất vọng của đêm thâu dưới cột đèn và trong sương mù lạnh. Trong một đêm đơn côi chỉ có những người gánh hàng trong bóng tối, con tàu đêm chạy chậm qua cầu với những ánh vàng trong từng toa. Ở trong phòng chỉ có chiếc nón lá với vài con mèo ngơ ngác - không thấy dáng người nào. Phim này cũng rất Hà Nội. Ban ngày là như Hà Nội (là Hà Nội trong trí nhớ tôi) đang vắng mất - nhưng đến đêm khuya / cuối đêm thì từng phố cổ lại xuất hiện.

4 tháng 5, 2009

Tình xót xa vừa (Love's fitting torment) - Trịnh Công Sơn (1970)

1.
Xin vỗ tay cho đều khi đêm đổ xuống đời ta
Applaud evenly please as night spills down into our lives,
Xin vỗ tay cho đều khi tình trôi đã trôi xa
Applaud evenly please as love adrift drifts far,
Nụ cười đã cuốn ta đi, một ngày lại thấy ta về
One smile carried us away, yet one day it sees us return.
Xin đứng yên trong chiều, trên môi thở khói quạnh hiu
Stand calmly please at dusk, desolate smoke upon breathing lips,
Xin đứng yên trong chiều, phơi tình cho nắng khô mau
Stand calmly please at dusk, set out your love to dry quickly in the sun,
Về đây thân xác hư hao, đêm đêm nằm nghe lá than van chút niềm đau ngọt ngào.
Returning here, body broken, listening nightly to leaves' lament a bit of their tender pain.

Một ngày trên vai bão tố nguôi ngoai nhìn đời quanh đây hết những mê say
One day on our shoulders the gale will subside, look at life all around, passion gone
Lòng chùng đam mê sớm tối qua đi ơ hờ
A sagging heart's passion, morning and night, carelessly passed by
Từng ngày chôn chân nhớ phố lang thang đời tình nuôi quên những sáng mênh mông
Daily, feet dug in, longing to wander the streets, love's life feeds the neglect of those spacious mornings
Trả lại hôm nay bốn phía thinh không ngỡ ngàng.
Giving back today, in all directions, a silence held, unastonished.

2.
Xin vỗ tay cho đều trong tim giọt máu vừa khô
Please clap hands evenly in a heart whose blood has just gone dry,
Xin vỗ tay cho đều, môi người thôi những âm ba
Please clap hands evenly, an someone's lips cease their sound,
Một lời tình cuối vu vơ, một ngày tình xót xa vừa
One uncertain word of final love, one day love's fitting torment.
Xin đứng yên trong chiều lao xao từng bóng hoàng hôn
Please stand calmly at dusk, at the din of each twilight shadow,
Xin đứng yên trong chiều treo tình trên chiếc đinh không
Please stand calmly at dusk, hang love upon an empty nail,
Gập ghềnh nhiều kiếp lưu vong ta lăn đời đã quá đôi tay vẫn còn ôm mịt mùng.
The bumps of many exiled lives, we've rolled up our life far beyond pairs of arms still grasping the vastness.


"Tình xót xa vừa" là trong những bài ca Trịnh Công Sơn tôi rất thấy thích. Nhất qua giọng hát của chị Mai.

Ít ai dám phân tích lời ca của Trịnh Công Sơn vậy chắc tôi không nên cố gắng. Ngoài một câu "tình chỉ đẹp khi dang dở." Hình như những tình ca của Trịnh Công Sơn không có trăm năm gì cả. Đời người đầy vui buồn, nhưng rút cục thì tất cả là buồn và hư vô. "Đêm đổ xuống đời ta" vẽ ra rất đẹp. "Trong tim giọt máu vừa khô" thì sắp vào cõi chết, hay quả tim hết cảm giác?

Nếu chưa tìm được hạnh phúc trong tình yêu thì khái niệm "tình xót xa vừa" rất thú vị. Lúc 25, 30 tuổi tôi đã đồng cảm với ý đó. Tình yêu dở dang với chất đẹp thì xót xa. Nếu là vừa phải thì mình cũng có thể trải qua những cảm giác đau xót ấy, hụt thuốc lá (trên môi thở khói quạnh hiu) uống chén rượu, nhìn phiá trần nhà, rồi nhắc lại từng kỷ niệm xưa. (Xin các bạn đừng hụt thuốc lá).

"Xin đứng yên trong chiều lao xao từng bóng hoàng hôn / Xin đứng yên trong chiều treo tình trên chiếc đinh không" - hai câu này từ đâu ra? Nghĩ đến hoàng hôn thì tôi cũng muốn nghĩ đến sự yên tĩnh. Có lẽ về lúc hoàng hôn thì treo tình như làm việc xong về nhà treo chiếc áo ấm trên một cây đinh?

Những lời ca này "xin" nhiều quá. Xin ai? Xin một người bạn / một người tình thất tình? Xin một người bạn thất vọng? Xin mọi người? Xin nhân loại? Xin một người cụ thể nào đó?

Các câu ca này là như một câu đố mỹ mẫn. Dù không biết trả lời ra sao.

3 tháng 5, 2009

24 Bốn Giờ Phép (24 Hours Leave) - Trúc Phương (1967)

Từ xa tôi về phép hai mươi bốn giờ tìm người thương trông người thương
From afar I return, on 24 hours leave, looking for the one I love
Chân nghe quen từng viên sỏi đường nhà
My feet feel and know each pebble on the road home,
Chiều nghiêng nghiêng nắng đổ và người yêu đứng chờ ngoài đầu ngõ bao giờ
The descending afternoon light pours down and the one I love is standing, waiting by the alley's entry for who knows how long

Cửa tâm tư là mắt nên khi đối mặt chuyện buồn dương gian lẩn mất
The door to one's feelings are the eyes, coming face to face with with a sad situation, this world and its concerns run away
Ðưa ta đi về nguyên thủy loài người
Taking us back to the our primitive selves,
Mùa yêu khi muốn ngỏ vụng về ngôn ngữ tình làm bằng dấu đôi tay
Love's season, when you want to express yourself in the clumsy language of feelings, made by the impression of a pair of hands

Bốn giờ đi dài thêm bốn giờ về thời gian còn lại anh cho em tất cả em ơi
Four hours coming, four more going back, the remaining time I give you it all my dear
Ta đưa ta đến đỉnh tuyệt vời đêm lạc loài giấc ngủ mồ côi
We'll lead each other to fantastic heights, on an errant night of orphaned dreams.

Người đi chưa đợi sáng đưa nhau cuối đường sợ làm đêm vui rủ xuống
One leaves not waiting for the dawn's light, leading us to the road's end, afraid of leading this happy evening to wain
Thương quê hương và bé nhỏ tình này
We love our homeland and we make these (our) feelings smaller
Ngẩng trông đôi mắt đỏ vì mình mười sáu giờ bỏ trời đất bơ vơ
We raise our heads seeing a pair of reddened eyes for ourselves, during these 16 hours we give up this desolate world.

Đối với tôi Trúc Phương là nhạc sĩ sáng tác số 1 của Việt Nam. Ông viết về 24 giờ phép, nhưng thật ra chỉ có 16 tiếng. Hai người yêu nhau không được hưởng tất cả những gì đã hứa (đây là rất đời con người). Từng giây phút qúy lắm. Vì quá nhớ nhung thì người đi xa giữ những kỷ niệm rất chi tiết (Chân nghe quen từng viên sỏi đường nhà).

Người ở lại thì phải chờ đầu ngõ đến lúc xế chiều. "Cửa tâm tư là mắt" - hai người nhớ nhau mới gặp lại nhau cũng phải nhận các nỗi niềm của nhau, đỡ buồn giúp vui cho nhau. Khi gặp lại nhau thì "chuyện buồn dương gian lẩn mất" - hai người cứ tự nhiên với nhau (về nguyên thủy loài người). Cái ý "ngôn ngữ tình làm bằng dấu đôi tay" rất thú vị và cũng rất xác thịt. Hai người xa cách nhau, da diết nhớ nhau thì làm sao mà không thể như thế. "Ta đưa ta đến đỉnh tuyệt" là phải rồi.

Nếu bài hát này hơi bị nặng vì chủ nghĩa cá nhân, thì hai người phải tự nhủ "Thương quê hương và bé nhỏ tình này." Bài hát này thì khá buồn: "Ngẩng trông đôi mắt đỏ vì mình mười sáu giờ bỏ trời đất bơ vơ." Ai tạo ra tình hình "bơ vơ" này? Hai con người này làm "ốc đảo" cho nhau.



Nghe giọng hát ma lực của Thanh Thúy hát "24 giờ phép."

1 tháng 5, 2009

Sau khi anh ra đi

After You've Gone - Sau khi anh (em) ra đi (Henry Creamer & Turner Layton)

Now listen honey while I say
Nghe đây anh những lời em nói
How can you tell me that you're going away?
Sao mà anh nói rằng anh sẽ ra đi
Don't say that we must part
Đừng nói rằng chúng ta phải chia tay
Don't break my achin' heart
Đừng vỡ lòng xót xa của em

You know I love you true for many years
Anh biết em yêu anh thật lòng nhiều năm
Love you night and day
Yêu anh ngày và đêm
How can you leave me
Sao anh nỡ đi xa em
Can't you see my tears?
Sao anh không thấy nước mắt em
So listen while I say
Này nghe lời em nói:

After you've gone and left me cryin'
Sau khi anh đi và để em khóc
After you've gone there's no denyin'
Sau khi anh đi không thể phủ nhận
You'll feel blue, you'll feel sad
Anh sẽ chán nản, anh sẽ sầu
You'll miss the dearest pal you ever had
Anh sẽ nhớ bạn thân nhất đời anh

There'll come a time
Một ngày sẽ đến
Now don't forget it
Này anh chớ quên
There'll come a time
Một ngày sẽ đến
When you'll regret it
Khi anh hối tiếc
Someday when you grow lonely
Một ngày nào đó khi anh thành cô đơn
Your heart will break like mine
Tim anh bị sẽ vỡ như tim em
And you'll want me only
Và anh sẽ chỉ ước đến em thôi
After you've gone
Sau khi anh đi
After you've gone away
Sau khi anh ra đi

After you've gone, there'll be no sighin',
Sau khi anh đi, em không còn than thở
After you've gone, there'll be no cryin'.
Sau khi anh đi, em sẽ không khóc nữa
You'll feel blue, you'll feel sad,
Anh sẽ chán nản, anh sẽ sầu
You'll miss the best pal you ever had.
Anh sẽ nhớ bạn thân nhất đời anh
There'll come a time, now don't forget it,
Một ngày sẽ đến, này anh đừng quên
There'll come a time, now don't regret it.
Một ngày sẽ đến, này anh đừng hối tiếc
Oh, babe, look what you're doin',
Anh ơi, hãy tự nhìn anh làm gì đây,
You're tryin' to drive me to ruin.
Có phải anh muốn làm cho em bị tiêu tan
After you've gone, until you've gone away.
Sau khi anh đi, đến khi mà anh ra đi.

Locust Street là một mp3-blog về nhạc phổ thông có chất tri thức. Mới đây blog này có một bài về bài ca "After You've Gone." Trên blog có 30 bản của bài ca này được thu âm từ 1918 đến 2005. Còn tác giả của blog này phân tích từng bản.

"After You've Gone" một bài ca được "thọ" hơn 90 rồi là rất tiêu biểu của nhạc phổ thống Mỹ. Còn nhiều ban nhạc jazz, pop có biểu diễn bài ca này.

In fact many would consider "After You've Gone"...the first truly modern popular song because of the way its lyrics focused on personalized emotions rather than abiding by the conventional ballad technique of relating a mini-story. (trích lời Willy Lee Umphlet)

Thật ra nhiều người sẽ coi "After You've Gone" là bài ca tân thời ban đầu bởi vì phong cách của lời ca nhằm vào xúc cảm cá nhân chứ tôn trọng kỷ thuật ballad cổ truyền mà vốn kể lại một chuyện-mini.