26 tháng 7, 2024

Mùa đông của anh (My Winter) - Trần Thiện Thanh (1970)

Ngày nào anh yêu em?
When did I love you?
Em đã quên trong cay đắng tuyệt vời.
You have forgotten it within the wonderful pain.
Ngày nào em yêu anh?
When did you love me?
Em hãy quên với trời hạnh phúc mới.
You often forgot with new fortunate skies
Em ơi đông lại về từ trăm năm lạnh giá, tim anh như ngừng thở từ sau ân tình đó
Dear, winter returned from a hundred frozen years, my heart seemed to cease breathing after that benevolaece
Em nghe không? Mùa đông! Mùa đông!
Did you feel it? Winter! Winter!

Ngày nào ta xa nhau?
What day did we become far apart? 
Anh bước sâu trong vũng tối nhạt nhòa.
I've stepped deeply into a dim darkness.
Từng mùa đông theo qua.
Each winter follows past.
Anh đã quên với đỉnh đời băng giá.
I've forgetten life's snowy peaks.
Xưa, hôn em một lần rồi đau thương tràn lấp
Long ago, I kissed you once then came a permeating pain
Anh yêu em một ngày và xa em trọn kiếp nên em yêu mùa đông nên anh yêu mùa đông ôi mùa Đông của anh
I loved you for a day and am far from you for this life, you live winter so I love winter, oh, my Winter.

Anh chỉ là người điên trong vườn hoa tình ái!
I'm just a madman in love's garden
Anh chỉ là người say bên đường anh nhìn thấy
I'm just a drunkard along the road I see
"Anh đi đi, người điên không biết nhớ và người say không biết buồn"
"Move along, a madman cannot remember and drunkard cannot know sadness."

Những cuộc tình dương gian muôn đời không nghĩa lý
Loves of this world across thousands of lives are meaningless
Nhưng người vẫn tìm nhau trong vòng tay tình ý
But people still seek each other in intentional embraces
Như đôi ta niềm yêu xưa chỉ còn một vì sao em lẻ loi
Just like we two, love was only a solitary star

Trời lập đông chưa em? cho lũ dơi đi tìm giấc ngủ vùi.
Has heaven established winter yet? so a colonies of bats are buried in slumber
Để mặc anh lang thang ôm giá băng ngỡ thầm người yêu tới
Spiting me wandering sickly cold, inwardly imagining that my lover's coming
Đêm chia ly anh về đường khuya em bật khóc anh xa em thật rồi
On the night of separation, I came home on the midnight road, you burst into tears, I'm truly far from you
Làm sao quên mùi tóc?
How can I forget your hair's fragrance?
Em hỡi em
Oh, my dear
"Có phải tình băng giá là tình đẹp trên thế gian?"
"Could it be that frost is the beautiful love of this world?"

nguồn: Trần Thiện Thanh, "Mùa đông của anh" (Sài Gòn: Tiếng Hát Đôi Mươi, 1970)

13 tháng 7, 2024

Lính 33 ("33" Soldiers) - Anh Việt Thanh (1970)

agogo

Lính thích Bam ba
Soldiers like 33
Như thích đi hành quân
Like they like to march
Đời lính vui buồn ai nào biết, theo ngày tháng kiếp sống âm thầm một mai
A soldier's life, happy, sad--noone knows, day after day existing quietly for one day

Uống nốt đi anh
Drink it all brother
Vô hết trăm phần trăm
One hundred percent down the hatch
Mình uống quên buồn vui đời lính, lâu gặp quá uống chung ly này mừng nhau.
Drinking we forget the ups and downs of a soldier's life, it's been so long meeting to share this glass of celebration

Thành đô những chiều dập dìu tôi ước mơ nhiều mà đời nào cho bấy nhiêu
The city, lively eventings, I dream but life never gave that much
Đi lính lâu rồi cuộc đời còn tay trắng tay vì nghèo người yêu cách xa vì đời vô tư
Soldiering for so long, empty handed through life cause I'm poor, my lover far away because of life's indifference

Càng say càng uống cho vơi niềm sầu.
The more drunk, the more I drive to empty out this sadness
Vô hết trăm phần trăm.
Down it goes, one hundred percent.
Trời đất quay cuồng ta càng uống, men rượu đắng giúp ta quên sầu người ơi!
The earth spins madly, we keep on drinking, bitter booze helps us forget human sadness!

Lính thích Bam ba.
Soldiers like "33."



nguồn: "Lính 33" (Sài Gòn: Nhạc Tuyển, 1970).

Lính thích uống bia như thích đi hành quân có nghĩa là lính hăng hái hành quân. Các binh sĩ vẽ trên bìa bản nhạc "Lính 33" trông say bét hơn hăng say. Vừa nghèo vừa xa người yêu, đời vô tư nữa. Như thế hợp triết ly uống.

Nhịp "a-gogo" vui nhộn, song định nghĩa nhịp "a-gogo" rất khó.  Chắc nó phụ thuộc vào kiểu nhảy gọi là "go-go." Theo Oxford English Dictionary "a-go-go" có nghĩa "Fashionable, modish, up to date" (hợp thời trang, đúng thời đại). Nghĩa thứ hai là "fashionable and lively nightclub, discotheque... one in which erotic dancers are employed... designating a style of dancing or a dancer in such an establishment" (một hộp đêm hoặc vũ trường quay đĩa hợp thời trang và sôi động... cái mà thuê vũ công khiêu dâm... chỉ định một kiểu nhảy hay một vũ công trong một cơ sở như thế). Biết đến bối cảnh "a-gogo" không giải thích được nhịp "a-gogo."

Theo bản nhạc "Lính 33" thì Hùng Cường đã hát bài hát này trên đĩa của hãng Dư Âm sản xuất, nhạc sĩ Văn Phụng phối âm. Tôi không thấy đĩa này xuất hiện trên mạng - như vậy đĩa này không được xuất bản hoặc đĩa này bị mất luôn.

Hình như "Lính 33" thực sự được giới thiệu qua giọng hát của Mai Lệ Huyền qua một băng cát xét nào đó trước 1975.


Mai Lệ Huyền ca "Lính 33."

30 tháng 6, 2024

"Để sáng tác bản nhạc 'Hành quân trong mưa'" (1975)

nguồn: Quân Đội Nhân Dân 18 tháng 1 1975

Một tranh vui in vài tuần trước tổng tấn công 1975. Các nghệ sĩ chủ nghĩa xã hội phải đi thực tế. Đây là một chuyến đi thực tế mà không thực tế.

22 tháng 6, 2024

Gần đây... Hỏi đáp (Recently... Questions and Answers) - Nguyễn Cầu (1952)

HỎI: Gần đây, có nhiều người chơi hát máy ủy mị huê tình. Chánh phủ co cấm việc này không?

ĐÁP: Nói chung, chánh phủ ta không cấm đoán bằng mệnh lệnh những việc thưởng thực văn nghệ của nhân dân bất cứ là văn nghệ gì. Trừ những trường hợp do bọn phản động làm tay sai cho giặc bày trò tổ chức những thứ văn nghệ khiêu khích, văn nghệ mật thám, văn nghệ phòng nhì của giặc, cốt phá hoại sự đoàn kết, sản xuất và giết giặc của nhân dân ta, mưu phá rối chánh quyền dân chủ nhân dân của ta. Những trường hợp này sẽ có pháp luật can thiệp. Chánh phủ tin tưởng vào sự tự giác, tự nguyện của đồng bào, tin rằng đồng bào sẽ tự mình xa lánh các thứ văn nghệ có hại cho việc đoàn kết, sản xuất, giết giặc, cho nên chánh phủ không cấm đoán việc chơi dĩa hát cũ.

QUESTION: Recently, may people have been playing maudlin romantic records. Does the government ban this?

ANSWER: In general, our government does not ban through dictates the people's enjoyment of the arts of any kind. Except in the cases of reactionaries or the lackeys inventing provocative arts, surveilling arts, 2ème bureau arts of the enemy intended to destroy our people's solidarity, production and killing enemies, scheming to harass our people's democratic administration. These circumstances will have the law to intervene. The government believes in the consciousness, voluntarism of our compatriots, believes that our compatriots will take it upon themselves to keep a distance from arts causing harm to solidarity, production, enemy killing, therefore the government does not ban the playing of old records. 

nguồn: Văn nghệ miền nam số 1 1 tháng 8 1952

14 tháng 6, 2024

Hai sân khấu biểu diễn (1931)

Répresentation Théâtrale dans l'Hôtel du Vice-Amiral Bonard [Một buổi biểu diễn sân khấu ở khách sạn của Phó đô đốc Bonard

In lại trong quyển Indochine Française - La Cochinchine (Exposition Coloniale Internationale, Paris 1931). (Saigon: P. Gastaldy, 1931).

nguồn: L'Illustration: Journal Universel 13 juin 1863
Salle de spectacle annamite [Phòng biểu diễn người An Nam]

nguồn: Indochine Française - La Cochinchine (Exposition Coloniale Internationale, Paris 1931). (Saigon: P. Gastaldy, 1931).

25 tháng 5, 2024

18 giờ 06 chương trình tấu dương cầm do Bà Phạm thị Lạc Nhân thực hiện (1970)

(Kỷ niệm 200 năm sinh nhật của Nhạc sĩ Bethoven [sic] 16-12-1970)
-- Sonatine do Phạm thanh Thủy độc tấu.
-- Danse Villageoise do Đào Bích Vân độc tấu.
-- Rondo do Trần thị Thu Oanh độc tấu.
-- 1 ère Bagatelle do Nguyễn Quỳnh Chi độc tấu.
-- 2 ère Bagatelle do Phạm Thị Thanh Mỹ độc tấu.
-- Ecoszaisas [sic] do Nguyễn Phúc Vĩnh Nghiêm độc tấu.
-- Manasi [sic] do Yên Chi và Diễm Chi trình tấu 4 tay.
-- Menuet do Vũ Đình Phúc độc tấu.
-- Sonate en la B Mal do Lê Thị Phương Dung độc tấu
-- Sonate en Fa Mal do Từ Muối Muối độc tấu
-- Sonate A Thérèse do Hồ Thị Thế Vân độc tấu.
-- Sonate clair do luneg [sic] do Nguyễn Diễm Phương độc tấu

nguồn: Đuốc Nhà Nam 16 tháng 12 1970

Chương trình này kết thức lúc 18:50 rồi Thời sự quốc tế bắt đầu.

Ludwig van Beethoven sinh 16 tháng 12 1770, như vậy chương trình được thể hiện đúng là sinh nhật 200 của ông nhạc sĩ này. Chương trình được trình diễn qua làn sóng vô tuyến truyền hình Việt Nam Cộng Hòa cho toàn quốc xem. Các nghệ sĩ là học sinh của giáo sư Phan Thị Lạc Nhân dạy dương cầm ở trường Quốc Gia Âm Nhạc Sài Gòn.

Lúc bấy giờ miền Nam Việt Nam, nước Việt Nam Cộng Hòa, chỉ có hai kênh vô tuyến truyền hình. Một kênh hoàn toàn là chương trình Mỹ bằng tiếng Anh. Như vậy kênh vô tuyến truyền hình duy nhất phát thanh bằng tiếng Việt đã dành 44 phút cho 13 học sinh dương cầm làm kỷ niệm cho Ludwig van Beethoven một nhạc sĩ Đức thế kỷ 19 rất là đặc biệt.

24 tháng 5, 2024

École de Vinhlong (Trường Vĩnh Long) - Ph. Nadal (1931)

bẩm vào ảnh để làm to hơn

nguồn: Indochine Française - La Cochinchine (Exposition Coloniale Internationale, Paris 1931) (Saigon: P. Gastaldy, 1931).

Đây là thế hệ của Lưu Hữu Phước (sinh năm 1921) lớn lên ở Cần Thơ (không phải là Vĩnh Long). Năm 2024 có trường nào ở Việt Nam mở lớp dạy các nhạc cụ này?

12 tháng 5, 2024

Statuts de la Société Philharmonique de Hanoi (Điều lệ của Hội Nhạc kịch Hà Nội) (1926)

Statuts de la Société Philharmonique de Hanoi (Hanoi: 1926)

Article Premier

L'Association fondée, en 1889, sous le nom de Société Philharmonque de Hanoi, est destinée à répandre et à cultiver le goût de la musique.

Elle a son siège à Hanoi, boulevard Francis-Garnier, sa durée est illimitée.

Article 2

Les principaux moyens d'actions qu'elle emploie sont:

L'acquisition, l'étude et la vulgarisation d'oeuvres musicales et artistiques;
L'organisation d'auditions musicales, de concerts, de soirées artistiques ou choréographiques...

Article 3

La Société est placée sous le haut patronage des Chefs civils et militaires de la Colonie, auxquels est décerné le titre e Président d'Honneur: le Gouverneur général, le Général commandant en chef, le Résident supérieur.

Article 4

L'Association comprend:

1o des membres bienfaiteuers;
2o des membres sociétaires;
3o des membres participants;
4o des membres exécutants.

...
Les membres exécutants sont ceux qui, sociétaires ou non, sont agréés par le Conseil d'administratin, sur l'avis de la Commission d'études, après avoir justifié devant elle de connaissances musicales ou artistiques suffisantes, ils sont dispensés du droit d'entrée et du payement de la cotisation. Ils peuvent recevoir des indemnities.



Điều lệ của Hội Nhạc kịch Hà Nội (Hà Nội: 1926)

Điều khoản thứ nhật

Hiệp hội được thành lập năm 1889 với tên Hội Giao hưởng Hà Nội nhằm mục đích truyền bá và trau dồi sở thích về âm nhạc.

Nó có trụ sở chính tại Hà Nội, đại lộ Francis-Garnier, thời hạn hoạt động không giới hạn.

Điều khoản thứ hai

Các phương tiện hành động chính sử dụng đến là:

Việc mua, nghiên cứu và phổ biến các tác phẩm âm nhạc và nghệ thuật;
Việc tổ chức các buổi nghe âm nhạc, buổi hòa nhạc, buổi tối nghệ thuật hayvũ đạo...


Điều khoản thứ ba

Hiệp hội được đặt dưới sự bảo trợ cao của các nhà lãnh đạo dân sự và quân sự của Thuộc địa, những người được trao danh hiệu Chủ tịch danh dự: Toàn quyền, Tổng tư lệnh, Thượng nghị sĩ.

Điều khoản thứ tư

Hiệp hội bao gồm:

1o thành viên ân nhân;
2o thành viên liên kết;
3o thành viên tham gia;
4o thành viên điều hành.

...
Thành viên biểu diễn là những người dù là thành viên hay không được Hội đồng quản trị chấp thuận theo lời khuyên của Ủy ban nghiên cứu, sau khi chứng tỏ được đầy đủ kiến ​​thức về âm nhạc hoặc nghệ thuật, họ được miễn quyền tham gia và thanh toán phí tham gia biểu diễn. Họ có thể nhận được tiền bồi thường.